Birleşmiş Milletler (BM) Sağlık Hakkı Özel Raportörü Tlaleng Mofokeng’e göre, corona virüsün yeni mutasyonlarının Hindistan gibi ülkelerde hasara yol açması ve bazı ülkelerde gecikmeli olarak aşı programlarının uygulanmaya başlaması nedeniyle sağlık çalışanlarına yönelik Covid ile ilgili saldırıların artması bekleniyor. "DAHA FAZLA KITLIĞA YOL AÇAN YAPAY BİR DURUM YARATTIK" Konuya ilişkin açıklama yapan Mofokeng, "Covid'in ek stresiyle bu saldırılar artacak. Üzücü kısmı bu. Zaten sağlık çalışanı sıkıntısı var ve birçoğu öldü. Bunun da ötesinde, gelişmiş dünyanın aşı biriktirdiğini ve ilaç şirketlerinin fikri mülkiyetlerini paylaşmak istemediklerini biliyoruz. Daha da fazla kıtlığın olduğu yapay bir durum yarattık. Bu da hastanelerde daha fazla baskı yaratacaktır” dedi. "CESARET KIRICI VE HAYAL KIRIKLIĞI YARATIYOR" Kendisi de bir doktor olan Mofokeng, küresel çapta doktorlara ve hemşirelere yapılan saldırıların cesaret kırıcı ve hayal kırıklığı yarattığını ifade ederek, sağlık personeline yönelik şiddetin yeni olmadığını, ancak Covid'in hükümet liderliği ve halk sağlığı sistemlerine yatırım eksikliğinden doğan karmaşık koşullara sahip olduğunu söyledi. BUZDAĞININ GÖRÜNEN KISMI Mofokeng, “Hükümetler başarısız olduğunda, boşluğu dolduran ve sağlık sistemlerinin çökmemesini sağlayanlar sağlık çalışanlarıdır. Fakat bu şartlar altında bunu daha ne kadar yapabilirler?” ifadelerini kullandı. Bununla brilikte, Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin (ICRC) son rakamlarına göre, geçen yıl Şubat-Aralık ayları arasında Covid-19 ile bağlantılı 848 şiddet olayı kaydedildi. ICRC'nin Tehlikedeki Sağlık Hizmetleri girişimi başkanı Maciej Polkowski, bu sayının muhtemelen "buzdağının görünen kısmı" ve "çok daha yaygın bir durumun" parçası olduğunu söyledi. BİRÇOK OLAY BİLDİRİLMİYOR Diğer taraftan ICRC’nin analizi, olayların büyük çoğunluğunun, toplum gruplarının, hastaların veya yakınlarının sağlık çalışanlarına saldırdığı ve bazen ciddi sonuçları olan kişiler arası şiddet olduğunu gösterdi. Polkowski, İtalya'nın Napoli kentinde bir doktor ve hemşireye beklemesi ve tükürmesi söylendikten sonra sinirlenen Covid semptomları olan bir hastayı örnek verdi. Sonuç olarak, tüm koğuşun kapatılması ve personel karantinaya alınması gerekti. Bununla birlikte, bazı ülkeler de fiziksel şiddete dönüştü. Hindistan ve Pakistan'da Covid koğuşları arandı ve personel saldırıya uğradı. Meksika'da sokakta sağlık çalışanlarına çamaşır suyu atıldı. Polkowski, İspanya'da bir sağlık çalışanının arabasına "bulaşıcı fare" kelimelerinin kazındığını ve ABD'nin batı kıyısındaki toplulukların covid tedavi merkezlerinde çalışan doktorları bölgeden çıkarmaya zorladığını söyledi. İNGİLTERE'DEKİ DOKTORLAR ŞİMDİYE KADAR EŞİ GÖRÜLMEMİŞ BİR ORANDA TACİZ VE ŞİDDET OLAYI BİLDİRDİ İngiltere'de saldırganlar, devlet hastanelerinde sağlık personeline tükürdü, hastalar hastane ortamlarında maske takmalarını isteyen personele sözlü tacizde bulundu ve pratisyen hekimler eşi görülmemiş taciz ve saldırganlık bildirdi. Polkowski, hükümetleri yanlış bilginin yayılmasına izin vermekle suçlayarak, "Hükümetlerin bu konuda net bir şekilde iletişim kurmadığı gerçeği birçok endişe yaratıyor. Hastalığın ciddiyetini küçümsediler,ekonomiyi nüfusun sağlığı üzerinde önceliklendirdiler. Sağlık personeline şiddet bu tutumunun bir sonucu” değerlendirmesinde bulundu. OLAYLARIN YÜZDE 20'SİNDEN HÜKÜMET SORUMLU Öte yandan Polkowski, hastalar veya yakınları şiddetten sorumlu olduğunda, bunun genellikle bir akrabanın ölümüyle veya ölebileceklerinden korkmasıyla bağlantılı olduğunu açıkladı. Corona virüs kısıtlamaları nedeniyle özellikle Hindistan ve Nepal gibi ülkelerde defin ritüellerinin gerçekleştirilememesi, bazı akrabaların sağlık personeline veya tesislerine saldırmasına da neden oldu. Polkowski'ye göre devlet güçleri de Covid ile ilgili saldırıların yaklaşık yüzde 20'sinden sorumlu. Myanmar'da güvenlik nedeniyle ismi açıklanmayan bir doktor, solunum sıkıntısı çeken Covid hastalarını tedavi etmek için yola çıkan sağlık ekiplerinin gözaltına alındığı ve bunun hastaların gereksiz yere ölmesiyle sonuçlandığını söyledi. Uluslararası Af Örgütü'ne göre ise Nikaragua'da hükümet ülkedeki pandeminin ölçeğini defalarca hafife aldı. Sağlık çalışanları, iş yerinde kişisel koruyucu ekipman kullandıkları için işten atıldı. BAZI ÜLKELER SAĞLIK ÇALIŞANLARINI KORUMAK İÇİN YENİ KARARLAR ALDI Diğer taraftan, Covid-19 bağlantılı saldırılardaki artışlara yanıt olarak bazı ülkeler harekete geçti. Hindistan, acil durum salgın yasasını, sağlık çalışanlarına yönelik saldırıları yedi yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak şekilde değiştirdi. Sudan'daki yetkililer, salgın sırasında sağlık çalışanlarını korumak için özel bir polis gücü oluşturulduğunu duyurdu. Cezayir'de de sağlık çalışanlarının saldırılara karşı korunmasını artırmak ve sağlık tesislerine zarar veren kişileri cezalandırmak için ceza kanununda değişiklik yapıldı. İngiltere’de, polis, suç, ceza ve mahkeme yasa tasarısı, bir acil durum çalışanına saldıran herkes için maksimum cezanın 12 aydan iki yıla çıkarılmasını öneriyor. Ayrıca, İngiltere'deki sağlık görevlilerine, saldırılarda keskin bir artışın ardından vücut kameraları verilecek. Veriler, geçen yıl ülkede 3 bin 569 ambulans personelinin halk tarafından fiziksel saldırıya uğradığını gösteriyor. Bu rakam, 2016-17 dönemine göre yüzde 30 daha fazla. HÜKÜMETLERE YAKIN TAKİP ÇAĞRISI Bununla birlikte Mofokeng, sağlık çalışanları için şiddetin etkisinin ruh sağlığı sorunlarına, tükenmişliğe ve bazı durumlarda intihara yol açabileceğini söyledi. Şiddet içeren saldırıların daha fazla izlenmesi ve veri toplanması için çağrıda bulundu.