Maaş zamlarında kadro geçişi sonrası büyük kayıplar yaşayan ve durumlarında bir iyileşme gerçekleşmeyen taşerondan geçen işçilere bir üzücü haber de Çalışma Bakanlığı'ndan geldi. Taşeronda kadro geçiş süreci öncesi sözleşmeleri gereği asgari ücretin fazlası ile çalışan işçiler, geçiş sonrası bu haklarını YHK toplu iş sözleşmesi ile kaybetmişlerdi. Yargı yolu ile haklarını bir yandan aramaya devam ederlerden işçilere Bakanlık'tan üzücü haber geldi. İşte detaylar... Bakanlık taşerondan geçen işçilere % fark verilemez dedi Kadro alan işçilerin yüzdelik farklarına Bakanlığın olumsuz görüş yazısı ve Sendikaların yargıda yüzdelik fazlalıklar için mücadelesi devam ediyor. TAŞERONDAN GEÇEN İŞÇİLERE BAKANLIKTAN YAZI Taşeron şirketlerden 4/D sürekli işçi kadrosuna ve belediyelerde şirket işçilği kadrosuna geçen işçilerin kadro öncesi aldıkları maaşlardaki asgari ücretin yüzdelik fazlası için Çalışma Bakanlığı geçtiğimiz ay görüş yazısı verdi. Bakanlık asgari ücretin yüzdelik fazlalarının ödenmeyeceği yönünde görüş verdi. MAHKEMELERDEN FARKLI KARARLAR GELİYOR Bakanlık bu görüşünde ısrar etsede yerel mahkemelerden yüzdelik dilimlerin ödenmesine yönelik olumlu kararlar gelmişti. Taşerondan geçen işçiler maaş zamları yüzde 4'lük artışlarla sınırlı kalmış ve tüm maaşlar asgari ücret düzeyine düşmeye başlamıştı. SENDİKA DAVAYI KAZANMIŞTI Kadroya geçen taşeron işçilere, asgari ücrete ek olarak yüzde 10 ile yüzde 60 arasında fark ödenmesi hakkına mahkemeden onay çıktı. İşçilerin taşeronda çalışırken ihale şartnamelerinde yer alan fark hakları, kadro düzenlemesinin yer aldığı KHK ile kaldırılmış, Sağlık-İş Sendikası da bu hak gaspına karşı dava açmıştı. Açılan dava sonucunda kadroya geçen işçi yüzdelik farklarını ödenmesi hakkını kazandı. TAŞERON İŞÇİ İKEN ALIYORLARDI Taşeron işçi iken sözleşmeleri gereği asgari ücretin fazlası ile (%20,30,40,50 vb.) çalışan işçiler kadro geçişi sonrası YHK toplu iş sözleşmesine tabi oldular ve yüzdelik farklarını kaybederek 4+4 lük zamlar alıyorlar. Yerel mahkemelerin verdiği yüzdelik dilimlerin ödenmesi kararı Yargıtay tarafından onanırsa emsal karar olacak ve tüm işçiler idareler şayet yüzdelik farkları vermezse dava yolu ile alabilecekler. TAŞERONDAN GEÇEN İŞÇİYE ENFLASYON FARKI BİLE YOK Kamuda tüm çalışanlar ve kamu işçileri enflason farkı albiliyor iken kadroya geçen işçilere ne YHK toplu iş sözleşmesi ne de 696 sayılı KHK'da enflasyon farkına ilişkin bir hüküm konulmadı. Böyle olunca işçilerin maaş kayıpları her yıl giderek büyüdü. Kamuda her çalışan kesim bu hakka sahip iken taşerondan geçen işçilere bunun verilmemesi ücretlerde ciddi kayıplar oluşturdu. Bakanlığın 16.12.2019 tarihli yazısı şu şekilde oldu; AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI Sayı: 511867..-900-E. 3166 … 16.12.2019 Konu: 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilerin ücretleri hk . ….. ………. İL MÜDÜRLÜĞÜNE İlgi: 09.12.2019 tarihli ve 8827…. -900 E. 31203.. sayılı yazınız. İlgi yazınız ve eki …. ….. Hizmet Merkezi Müdürlüğü’nün, Müdürlüklerinde hizmet alımı sözleşmesi kapsamında çalıştırılmakta olan personellerin, 696 sayılı KHK düzenlemesinden yararlandırılarak 4/d işçi statüsü kazandırılan işçilerin 01.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olan güncel asgari ücret üzerinden ödenmeyen … % yüzdelik artışlarının geriye dönük ödenip ödenmeyeceği, aynı şekilde önümüzdeki maaş dönemlerine yansıtılıp yansıtılmayacağı konusunda görüş talebini konu alan 05.12.2019 tarihli ve E.3094… sayılı yazısı incelenmiştir. Bilindiği gibi üzere, alt işveren işçilerinin kamuda istihdamına ilişkin çalışmalar tamamlanmış olup, 24/12/2017 tarihli ve 30280 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 127. Maddesiyle, 27/06/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici 23. ve geçici 24. üncü maddelerinde belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarında 045/01/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından çalıştırılanların sürekli işçi kadrolarına veya mahalli idare şirketlerinde işçi statüsüne geçirilmesine ilişkin hususlar düzenlenmiştir. Anılan Kanun Hükmünde Kararname’nin 127 nci maddesiyle, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen geçici 25 nci maddesinde de “Geçici 23 üncü ve geçici 24 üncü maddeler kapsamına giren hususlara ilişkin usul ve esaslar ile bu maddelerin uygulanmasında ortaya çıkacak tereddütleri giderecek idareler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir.” hükmü öngörülmüştür. KAPAT [X] Bu hükme dayanılarak hazırlanan “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı Sözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Mahalli İdare Şirketlerinde İşçi Statüsüne Geçirilmesine İlişkin 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23 ve Geçici 24 üncü Maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar”, 01.01.2018 tarihli ve 30288 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Anılan Tebliğde, kurumlar ve hizmet alımı sözleşmesi itibariyle, hak sahipliği açısından kapsam, sürekli işçi kadrosuna geçirilme süreci, tespit komisyonu, inceleme kriterleri, ilan tespit komisyonu kararına itiraz ve süresi, sınava girmeye hak kazananların belirlenmesi, sınavlara ilişkin hususlar, işçi kadrosuna geçirilme ve benzeri hususlar düzenlenmiştir. Tebliğin 21. maddesinde ise, sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları belirlenmiştir. Bu çerçevede, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca işlemler yürütülmektedir. Ayrıca, 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23. maddesinin altıncı fıkrasında; geçişten önce ya alt işveren işçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en sona erecek toplu iş sözleşmesinin ya da toplu iş sözleşmesinin bulunmaması halinde bireysel iş sözleşmesinin, anılan madde kapsamında yer alan idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacağı düzenlenmiştir. Geçişi işlemleri tamamlanan işçilere idarelerce uygulanmak üzere, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu iş sözleşmesinin ücret, mali ve sosyal haklara ilişkin hükümleri ise Bakanlığımız resmi internet sayfasında yayınlanmıştır. Söz konusu toplu iş sözleşmesinin “Ücret” başlıklı maddesinde; 01.01.2018- 30.06.2018 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2018 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. Ancak bu dönemde verilmiş bir ücret zammı varsa %4(yüzde dört)’ten mahsup edilir. 07.2018-31.12.2018 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2018 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2018 tarihinden itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 01.2019-30.06.2019 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 07.2019-31.12.2019 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2019 tarihinden itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 01.2020-30.06.2020 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2020 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 07.2020-31.10.2020 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2020 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2020 tarihinden itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır.” hükmüne yer verilmiştir. Sonuç olarak; Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve Bakanlığımız internet sitesinde yayımlanan toplu iş sözleşmesi hükümleri 375 sayılı KHK’nın geçici 23. ve 24. maddesi kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilere uygulanacaktır. Bilgilerinizi rica ederim.” Bakanlık taşerondan geçen işçilere % fark verilemez dedi Kadro alan işçilerin yüzdelik farklarına Bakanlığın olumsuz görüş yazısı ve Sendikaların yargıda yüzdelik fazlalıklar için mücadelesi devam ediyor. TAŞERONDAN GEÇEN İŞÇİLERE BAKANLIKTAN YAZI Taşeron şirketlerden 4/D sürekli işçi kadrosuna ve belediyelerde şirket işçilği kadrosuna geçen işçilerin kadro öncesi aldıkları maaşlardaki asgari ücretin yüzdelik fazlası için Çalışma Bakanlığı geçtiğimiz ay görüş yazısı verdi. Bakanlık asgari ücretin yüzdelik fazlalarının ödenmeyeceği yönünde görüş verdi. MAHKEMELERDEN FARKLI KARARLAR GELİYOR Bakanlık bu görüşünde ısrar etsede yerel mahkemelerden yüzdelik dilimlerin ödenmesine yönelik olumlu kararlar gelmişti. Taşerondan geçen işçiler maaş zamları yüzde 4'lük artışlarla sınırlı kalmış ve tüm maaşlar asgari ücret düzeyine düşmeye başlamıştı. SENDİKA DAVAYI KAZANMIŞTI Kadroya geçen taşeron işçilere, asgari ücrete ek olarak yüzde 10 ile yüzde 60 arasında fark ödenmesi hakkına mahkemeden onay çıktı. İşçilerin taşeronda çalışırken ihale şartnamelerinde yer alan fark hakları, kadro düzenlemesinin yer aldığı KHK ile kaldırılmış, Sağlık-İş Sendikası da bu hak gaspına karşı dava açmıştı. Açılan dava sonucunda kadroya geçen işçi yüzdelik farklarını ödenmesi hakkını kazandı. TAŞERON İŞÇİ İKEN ALIYORLARDI Taşeron işçi iken sözleşmeleri gereği asgari ücretin fazlası ile (%20,30,40,50 vb.) çalışan işçiler kadro geçişi sonrası YHK toplu iş sözleşmesine tabi oldular ve yüzdelik farklarını kaybederek 4+4 lük zamlar alıyorlar. Yerel mahkemelerin verdiği yüzdelik dilimlerin ödenmesi kararı Yargıtay tarafından onanırsa emsal karar olacak ve tüm işçiler idareler şayet yüzdelik farkları vermezse dava yolu ile alabilecekler. TAŞERONDAN GEÇEN İŞÇİYE ENFLASYON FARKI BİLE YOK Kamuda tüm çalışanlar ve kamu işçileri enflason farkı albiliyor iken kadroya geçen işçilere ne YHK toplu iş sözleşmesi ne de 696 sayılı KHK'da enflasyon farkına ilişkin bir hüküm konulmadı. Böyle olunca işçilerin maaş kayıpları her yıl giderek büyüdü. Kamuda her çalışan kesim bu hakka sahip iken taşerondan geçen işçilere bunun verilmemesi ücretlerde ciddi kayıplar oluşturdu. Bakanlığın 16.12.2019 tarihli yazısı şu şekilde oldu; AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI Sayı: 511867..-900-E. 3166 … 16.12.2019 Konu: 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilerin ücretleri hk . ….. ………. İL MÜDÜRLÜĞÜNE İlgi: 09.12.2019 tarihli ve 8827…. -900 E. 31203.. sayılı yazınız. İlgi yazınız ve eki …. ….. Hizmet Merkezi Müdürlüğü’nün, Müdürlüklerinde hizmet alımı sözleşmesi kapsamında çalıştırılmakta olan personellerin, 696 sayılı KHK düzenlemesinden yararlandırılarak 4/d işçi statüsü kazandırılan işçilerin 01.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olan güncel asgari ücret üzerinden ödenmeyen … % yüzdelik artışlarının geriye dönük ödenip ödenmeyeceği, aynı şekilde önümüzdeki maaş dönemlerine yansıtılıp yansıtılmayacağı konusunda görüş talebini konu alan 05.12.2019 tarihli ve E.3094… sayılı yazısı incelenmiştir. Bilindiği gibi üzere, alt işveren işçilerinin kamuda istihdamına ilişkin çalışmalar tamamlanmış olup, 24/12/2017 tarihli ve 30280 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 127. Maddesiyle, 27/06/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici 23. ve geçici 24. üncü maddelerinde belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarında 045/01/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından çalıştırılanların sürekli işçi kadrolarına veya mahalli idare şirketlerinde işçi statüsüne geçirilmesine ilişkin hususlar düzenlenmiştir. Anılan Kanun Hükmünde Kararname’nin 127 nci maddesiyle, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen geçici 25 nci maddesinde de “Geçici 23 üncü ve geçici 24 üncü maddeler kapsamına giren hususlara ilişkin usul ve esaslar ile bu maddelerin uygulanmasında ortaya çıkacak tereddütleri giderecek idareler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir.” hükmü öngörülmüştür. Bu hükme dayanılarak hazırlanan “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı Sözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Mahalli İdare Şirketlerinde İşçi Statüsüne Geçirilmesine İlişkin 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23 ve Geçici 24 üncü Maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar”, 01.01.2018 tarihli ve 30288 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Anılan Tebliğde, kurumlar ve hizmet alımı sözleşmesi itibariyle, hak sahipliği açısından kapsam, sürekli işçi kadrosuna geçirilme süreci, tespit komisyonu, inceleme kriterleri, ilan tespit komisyonu kararına itiraz ve süresi, sınava girmeye hak kazananların belirlenmesi, sınavlara ilişkin hususlar, işçi kadrosuna geçirilme ve benzeri hususlar düzenlenmiştir. Tebliğin 21. maddesinde ise, sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları belirlenmiştir. Bu çerçevede, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca işlemler yürütülmektedir. Ayrıca, 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23. maddesinin altıncı fıkrasında; geçişten önce ya alt işveren işçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en sona erecek toplu iş sözleşmesinin ya da toplu iş sözleşmesinin bulunmaması halinde bireysel iş sözleşmesinin, anılan madde kapsamında yer alan idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacağı düzenlenmiştir. Geçişi işlemleri tamamlanan işçilere idarelerce uygulanmak üzere, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu iş sözleşmesinin ücret, mali ve sosyal haklara ilişkin hükümleri ise Bakanlığımız resmi internet sayfasında yayınlanmıştır. Söz konusu toplu iş sözleşmesinin “Ücret” başlıklı maddesinde; 01.01.2018- 30.06.2018 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2018 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. Ancak bu dönemde verilmiş bir ücret zammı varsa %4(yüzde dört)’ten mahsup edilir. 07.2018-31.12.2018 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2018 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2018 tarihinden itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 01.2019-30.06.2019 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 07.2019-31.12.2019 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2019 tarihinden itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 01.2020-30.06.2020 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2020 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. 07.2020-31.10.2020 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2020 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2020 tarihinden itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır.” hükmüne yer verilmiştir. Sonuç olarak; Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve Bakanlığımız internet sitesinde yayımlanan toplu iş sözleşmesi hükümleri 375 sayılı KHK’nın geçici 23. ve 24. maddesi kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilere uygulanacaktır. Bilgilerinizi rica ederim.” sgk rehberi