Nihayet doktorların mali durumlarını düzeltmeye yönelik düzenleme yürürlüğe girdi. 7411 sayılı Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla doktorların hem mali durumları hem de emeklilik durumları düzeltildi. Daha önce Meclise gönderilen düzenleme biraz yumuşatılarak kanunlaşmış oldu. Bu yazımızda getirilen düzenlemeyi açıklamaya çalışacağız. Getirilen düzenleme ile emekli hekimler ne kadar ilave ücret alacaklar? 5434 sayılı Kanunun 84 üncü maddesinde daha önce yapılan düzenleme ile emekli hekimlerin maaşlarına Temmuzdan itibaren ilave olarak; Uzman hekimler ve diş hekimlerine; 17.000* Maaş katsayısı = 17.000*0,235445 = 4.002,56 TL tutarındaki ilave ödeme yeni düzenleme ile 17.000 gösterge 26.000'e çıkarılmıştır. Buna göre; 26.000 * Maaş katsayısı = 26.000 * 0,235445 = 6.121,57 TL'dir. Pratisyen hekimlere; 13.000* Maaş katsayısı = 13.000*0,235445 = 3.060,78 TL tutarındaki ilave ödeme yeni düzenleme ile 13.000 gösterge rakamı 20.000 gösterge rakamına çıkarılmıştır. 20.000* Maaş katsayısı = 20.000*0,235445 = 4.708,9TL Daha önceki kanun teklifinde sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle çalışanlar dahil herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olarak çalışanların ilave ödemelerinin kesilmesini öngören düzenlemenin yürürlükten kaldırılması öngörülürken yeni düzenlemede bu hususa yer verilmemiştir. Yeni düzenleme ile 01.10.2008 tarihinden sonra memuriyete girenlerin de aynı haklardan yararlanmaları sağlanmıştır. Buna ilişkin düzenlemede şu ifadelere yer verilmiştir. "Yukarıdaki hükümler 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılar ile hak sahipleri hakkında ilgisine göre uygulanır." Bu düzenleme sonrasında; - Pratisyen hekimlerin alacağı emekli maaşı 9.493 TL'den 11.141 TL'ye, - Uzman hekimler ve diş hekimlerinin alacağı emekli maaşı 10.435 TL'den 12.554 TL'ye, yükselmiştir. Aynı durumda olan bir tıp profesörü 12.961 TL, bir genel müdür 13.695,79 TL ve bir Vali ise 15.489 TL emekli maaşı alacaktır. Görüleceği üzere bir uzman tabibin emekli maaşı tıp profesörünün emekli maaşına aşağı yukarı eşitlenmiştir. Bu nedenle emekli maaşı düzenlemelerinde çok dikkatli olunması gerekmektedir. Elbette tabiplerin çalışırken maaşları hakkettikleri tutarda verilmelidir. Ancak emekli maaşı nihayetin de ödenen prim karşılığında yapılmakta olup makam ve temsil tazminatı yöntemiyle verilmesi doğru değildir. Yapılan yeni düzenleme eski şekli ile yürürlüğe girmiş olsaydı bütün dengeler alt üst olacak, bir tabip validen daha fazla emekli maaşı alır hale gelecekti. Bu nedenle kanunlaşan yeni düzenleme ile teklifin ilk hali arasında çok ciddi farklar vardır. Düzenleme sonrasında madde metni Düzenleme sonrasında 5434 sayılı Kanunun ek 84 üncü maddesi; "Bu Kanuna göre tabip veya diş tabibi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmış olup, aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan tabip ve diş tabiplerinden ilgili mevzuatına göre uzman olanlara (26.000) gösterge rakamının, uzman olmayanlara (20.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda her ay emekli aylıklarıyla birlikte ilave ödeme yapılır. Birinci fıkra kapsamında yapılacak ödeme, ölenlerin mülga 67 nci maddede belirtilen aylığa müstahak dul ve yetimlerine mülga 68 inci maddede belirtilen oranlar üzerinden ödenir. Bu madde kapsamında yapılacak ilave ödeme tutarları, ödemeyi izleyen iki ay içinde faturası karşılığında Hazineden tahsil edilir. Bu madde uyarınca verilecek ilave ödeme, 5454 sayılı Kanunun 1 inci maddesi uyarınca yapılacak ek ödemenin matrahına dâhil edilmez. Bu madde kapsamında ilave ödemeden yararlanacaklardan, sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle çalışanlar dâhil herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olarak çalışanların ilave ödemeleri, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ay başından itibaren kesilir. Bu ödemeden yararlanma şartlarını kaybedenler en geç bir ay içinde durumu Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmekle yükümlüdürler. Zamanında bildirimde bulunmayanlara yapılan ödemeler kanuni faiziyle birlikte geri alınır. Bu fıkra uyarınca ilave ödemeleri kesilenlerin, çalışmalarının sona erdiği tarih yazılı istek tarihi kabul edilerek ilave ödemeleri, çalışmalarının sona erdiği tarihi takip eden ay başından itibaren yeniden ödenmeye başlanır. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönem için geçmişe dönük herhangi bir ödeme yapılmaz. Yukarıdaki hükümler 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılar ile hak sahipleri hakkında ilgisine göre uygulanır." şeklini almıştır. Pratisyen tabip ve diş tabiplerinin ek ödemeleri arttı 209 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesinde yapılan değişiklikle en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dâhil) pratisyen tabip ve diş tabiplerine yapılan ek ödeme oranı % 180'den % 265 oranına yükseltilmiştir. Yine yapılan ek ödemeler döner sermaye yerine merkezî yönetim bütçesinden yapılacaktır. Bu düzenleme 15.07.2022 de yürürlüğe girecektir. Buna göre, pratisyen tabip ve diş tabiplerinin maaşlarına (% 265- % 180)= % 85 oranında ilave ek ödeme yapılacaktır. Bunun parasal karşılığı ise 9500*0,235445* % 85 = 1.901 TL olacaktır. En yüksek devlet memuru maaşındaki 600 puanlık artış sonrasında ise ilave ek ödeme 10.100*0,235445* % 85 = 2.021 TL olacaktır. Toplamda alınan ek ödeme tutarı ise 9500*0,235445*% 265 = 5.927 TL'dir. Şuan uzman tabipler ne kadar ek ödeme alıyorlar? 209 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesine göre uzman tabip, tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar ile uzman diş tabiplerine % 335 oranında ek ödeme yapılabilmektedir. Buna göre bunlar aldıkları ek ödeme tutarı ise 9500*0,235445*% 335 = 7.493 TL olacaktır. Öğretim üyelerinin ilave ödeme oranları da arttırıldı Yeni düzenleme sonrasında 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesindeki ilave ödeme oranları da arttırılmıştır. Buna göre gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil, makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamından oluşan ek ödeme matrahının yüzde 950'sini, araştırma görevlilerine ise yüzde 650'sini; bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 750'sini, araştırma görevlilerine ise yüzde 375'ini geçmeyecek şekilde ödeme yapılmaktadır. Buna göre öğretim üyelerine ilave % 150 oranında araştırma görevlilerine ise % 75 oranında artış yapılmıştır. Ayrıca diğer öğretim elemanlarına ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel ile aynı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre sözleşmeli olarak çalışan personele ek ödeme matrahının oranları da arttırılmıştır. Sonuç olarak uzman doktorlarla pratisyen doktorların emekli maaşları arttırıldı, pratisyen tabip ve diş tabiplerinin ise hem emekli maaşları hem de görev maaşları arttırıldı. Ayrıca öğretim elemanlarının görev maaşları arttırılmıştır. Ümit ederiz ki bu düzenlemeler istenen ve beklenen sonucu verir.