Hemovijilans sistemi son yıllarda adı daha sık duyulmaya başlanan ancak 2016’da çıkıp 2020’de güncellenen Ulusal Hemovijilans Rehberi ile kimin ne yapacağının belirlendiği bir sistemdir. Rehberde tanımlandığı şekli ile Hemovijilans Hemşiresinin ne şekilde görevlendirileceği ve görev ve sorumluluklarının ne olduğu aşağıdaki gibi belirlenmiştir. Hemovijilans Hemşiresinin Görev Ve Sorumlulukları Nelerdir? 7500 ünite/yıl altında transfüzyon gerçekleştirilen hastanelerde en az 1 (bir) kişi olarak istihdam edilir. 7500 ve katlarında katlanarak artar. Hastanede gerçekleştirilen tüm transfüzyonların, Transfüzyon İzlem Formu ile izlemlerinin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini takip eder. Bu konuda, periyodik eğitimler düzenler. Düzenlenen form kapsamında transfüzyon ile ilişkili süreçlerin uygunluğunu belli aralıklarla denetler. Gerçekleşen tüm istenmeyen olay ve reaksiyonları hastane Hemovijilans koordinatörüne bildirir. Düzeltici ve önleyici faaliyetlerinin oluşturulmasına katkıda bulunur. Bunların uygunluğunu analiz eder. Kısaca Hemovijilans Hemşiresi kanın bağışçıdan alınıp, hastaya transfüzyonunun sağlanması ve sonrasında tüm süreci takip eder, raporlar, aksaklıklara göre düzenleyici önleyici faaliyetlerde bulunur. Peki, Klinik Ortamda Hemovijilans Hemşireleri İle Hangi Alanlarda Karşılaşırız? Öncelikle yeni bir kuruma başladıysanız oryantasyon eğitimlerinde güvenli transfüzyon basamaklarının anlatılması ile, Düzenli olarak gerçekleştirilen kurum içi eğitimlerinde Kan transfüzyonu gerçekleştirdiğiniz hastanın başında kontrollerini yaparken bulunduğunuz serviste Kan transfüzyonu gerçekleştirdiğiniz hastada transfüzyon reaksiyonu geliştiğinde, işlem basamaklarını danıştığınızda hemovijilans hemşiresi ile karşılaşabilirsiniz. Hemovijilans sistemleri güvenli transfüzyonların gerçekleşmesinde oldukça önemli bir yer tutar. Tüm dünya da ve ülkemizde kurularak yapılan tüm transfüzyonların, kan ve kan ürünlerinin takibinin düzenli olarak yapılmasını sağlar. Birkaç örnekle açıklık getirmek gerekirse, iyelim ki, kan transfüzyonu gerçekleştirdiğiniz hasta da sonradan hepatit C tespit edildi. Ve bunun daha önce yapılan transfüzyondan olup olmadığını bilmek istiyorsunuz. İşte bu nokta da Hemovijilans sistemi devreye girerek, kanın bağışçısına kadar uzanan bir kontrol sistemi devreye sokarak, bağışçıdan kaynaklı bulaş olup olmadığınının tespitini sağlayabiliyor. Ya da düzenli kan bağışında bulunan bir gönüllü var. En son bağışında yapılan testler sonrasın da bağışçıda hepatit B tespit ediliyor. Burada hemen Hemovijilans sistemi devreye girerek yine o bağışçının daha önce yaptığı bağışlar taranarak eğer henüz kullanılmayan kan bileşeni varsa onun kullanılmamasını, transfüze edildi ise, kan naklinin gerçekleştiği hastaya ulaşarak takibinin yapılmasını sağlar. Ya da hastanenizde kan bileşenlerinin servisinize ulaşması, hastaya naklinin gerçekleştirmesi aşamalarında sıkıntılar oluşuyorsa, bunları yerinde gözlemleyerek gerekli düzenleyici ve önleyici tedbirlerin alınması için harekete geçen bir Hemovijilans sisteminden bahsedebiliriz. Ülkemizde sağlık bakanlığımızdan başlayarak, hastanelerdeki Hemovijilans birimlerine kadar oluşturulan güçlü iletişim ağıyla güvenli transfüzyon basamakları kontrol edilmektedir. Kimler Hemovijilans Hemşiresi Olabilir? Öncelikle bilmenizi istediğim bu bölümde görev almak istiyorsanız, tezli-tezsiz yüksek lisans programlarını tamamlamanız gerekmektedir. Bunun için Kan Bankacılığı ve Transfüzyon Tıbbı veya Güvenli Transfüzyon ve Hemovijilans Hemşireliği gibi bölüm adları ile açılan programları takip edebilirsiniz. Bu bölümde eğitim görenlerin görevlendirilmesi sağlıklı bir yaklaşım olmaktadır. Eğer bu şekilde bir mezun yok ise kurumda hizmet vermiş, eğitime açık veya daha önce kan merkezinde de görev almış sağlık profesyonelleri bu birimde görev alabilmektedir. Umarım genel bir yaklaşım olarak hemovijilans sisteminin ne olduğu ve Hemovijilans Hemşiresinin ne yaptığı ile alakalı bilgilendirmelerim yeterli olmuştur. Tabi ki, Hemovijilans Hemşireliği burada yazılanlarla sınırlı olmayan görev ve sorumlulukları içinde barındırmaktadır. Genel hatlarıyla yazmak adına çeşitli kısıtlamalara gitmek zorunda kaldım. İlgilenenler için Ulusal Hemovijilans Rehberini indirip okumalarını tavsiye ederim. EN GÜVENLİ TRANSFÜZYON, HİÇ YAPILMAMIŞ TRANSFÜZYONDUR… diyerek yazımı bitiriyorum. Kaynak:http://www.saglikasistani.net/-Mehtap Bolat