Sağlık hizmeti sunan kurum ve kişilerin “tanıtım ve bilgilendirme” düzeyinde faaliyetleri artık çok net sınırlandırılıyor; reklam ve promosyon niteliği taşıyan aktiviteler yasaklanıyor.
Tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerine ilişkin temel ilke ve ölçütleri, bu faaliyetlerin denetimine ve uygulanacak yaptırımlara dair usul ve esaslar belirlendi.
Soru 2: Yönetmelik kimleri kapsamaktadır?
Cevap 2: Yönetmelik; sağlık meslek mensuplarını, özel sağlık kuruluşlarını, uluslararası sağlık turizmi kapsamındaki sağlık tesislerini ve uluslararası sağlık turizmi aracı kuruluşlarını tarafından yürütülen tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerini kapsar. Sağlık Bakanlığı hastaneleri yönetmelik kapsamı dışında olmakla birlikte, bu hastanelerde görev yapan sağlık meslek mensupları yönetmelik kapsamına dahildir. Ayrıca, ilgili mevzuat ve Bakanlık düzenlemelerine aykırı şekilde yetkisiz, izinsiz veya ruhsatsız sağlık hizmeti sunan kişi, kurum ve kuruluşlar tarafından reklam veya tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri yaptığının tespiti halinde; 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu Ek 11 inci maddesinde uygulanacak yaptırımlar saklı kalmak kaydıyla, bu durum 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde değerlendirilmek üzere Ticaret Bakanlığına veya Ticaret İl Müdürlüklerine bildirilir ve gerekli hallerde Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur
Soru 3: Yönetmeliğe göre "Reklam" ne anlama gelir ve yasak mıdır?
Cevap 3: Reklam, sağlık alanındaki özel sağlık tesisleri, sağlık hizmet sunumu veya tıp meslekleri ile bağlantılı olarak; bir ürünü, hizmeti, kişi, kurum veya kuruluşu ön plana çıkaran ve tanıtım ve bilgilendirmenin sınırını aşan her türlü faaliyettir. Sağlık hizmet sunumunda örtülü veya açık reklam yapılması ve yaptırılması kanunen yasaktır.
Soru 4: Sağlık meslek mensupları ve sağlık tesisleri için izin verilen "Tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri" neleri içerir?
Cevap 4: 1. Sağlık tesisleri için: Adres ve iletişim bilgileri, çalışma gün ve saatleri, hasta kabul edilen uzmanlık dalları, çalıştırılan sağlık meslek mensuplarının mesleki ve akademik unvanları ve hizmet verilen sağlık alanıyla ilgili sağlığı koruyucu ve geliştirici nitelikteki bilgileri içerir. 2. Sağlık meslek mensupları için: Ana dal ve yan dal uzmanlıkları, akademik unvanları, hasta kabul ettikleri zaman ve mahal bilgisi ve hizmet verilen sağlık alanıyla ilgili sağlığı koruyucu ve geliştirici nitelikteki bilgileri ifade eder.
Soru 5: Tanıtım ve bilgilendirmelerde hangi tür ifadeler ve faaliyetler yasaktır?
Cevap 5: • Halkı yanıltan, yanlış yönlendiren ve diğer kuruluşlar aleyhine kendi hizmetlerini ön plana çıkaran tanıtım ve bilgilendirme yapılamaz. • Doğruluğu bilimsel ve klinik olarak kanıtlanmamış veya yerleşik tıbbi metot haline gelmemiş tıbbi ve tedavi yöntemleri hakkında açıklamalara yer verilemez. • Yazılı, görsel, işitsel basın ve yayın organları ile sosyal medyada, hasta veya yakınlarının teşekkür veya memnuniyet ifadeleri üzerinden reklam mahiyetinde paylaşım yapılamaz. • Tanıtım ve bilgilendirmelerde ücret, indirim, kampanya veya promosyon bilgilerine yer verilemez. • Sağlık hizmetleri; özendirme, çekiliş ve hediye gibi pazarlama faaliyetlerine konu edilemez. • Kişilerin bilgi ve rızaları olmaksızın kişisel telefonları aranamaz, mektup, kısa ileti, elektronik posta ve sosyal paylaşım araçları vasıtasıyla ileti gönderilerek tanıtım yapılamaz.
Soru 6: Sağlık meslek mensupları akademik ve mesleki bilgilerini nasıl kullanabilir?
Cevap 6: 1219 sayılı Kanun ile belirlenen ana dal ve yan dal uzmanlıkları dışında, herhangi bir ad altında sertifika ve benzeri eğitim belgelerine dayalı uzmanlık unvanı yazılamaz ve kullanılamaz. Ancak Bakanlıkça tescil edilmiş diplomasında yazılı uzmanlık alanında olmak kaydıyla, aldığı eğitimlere, bilimsel yayınlarına, akademik ödüllerine, idari görevlerine ve dernek üyeliklerine ait kişisel bilgilere yer verilebilir.
Soru 7: Sosyal medya ve arama motoru kullanımı ile ilgili özel şartlar nelerdir?
Cevap 7: Sağlık tesisleri ve sağlık meslek mensupları, ücretli sponsorlu ve öne çıkmaya yönelik olmamak şartıyla sosyal medya platformları veya internet arama motorlarında kayıt yaptırabilir. Arama motorlarında kullanılacak anahtar kelimeler ve çıkan sonuç sayfasındaki bilgiler Yönetmelikteki ilkelere aykırı olamaz. Sosyal paylaşım ve internet sitelerinde yapılan tanıtım ve bilgilendirmelerde bu ilkelere uymayanlar ile bu paylaşımları yapanlar aynı derecede sorumludur.
Soru 8: Sağlık tesisleri ve sağlık meslek mensupları sponsorlu tanıtım ve bilgilendirme yapabilir mi?
Cevap 8: Paylaşılan görsel içerikler; yazılı, görsel basın, sosyal medya platformları, internet siteleri gibi mecralarda sponsorlu olarak ya da ücret verilerek yayınlatılamaz. Sağlık tesisleri ve sağlık meslek mensupları, ücretli sponsorlu ve öne çıkmaya yönelik olmamak şartıyla sosyal medya platformları veya internet arama motorlarında kayıt yaptırabilir. Arama motorlarında kullanılacak anahtar kelimeler ve çıkan sonuç sayfasındaki bilgiler bu Yönetmelikteki ilkelere aykırı olamaz. Sağlık tesisleri, açılış tarihini takip eden ilk bir ay süresince tüm platformlarda bu Yönetmelik hükümlerine uygun olmak kaydıyla sponsorlu tanıtım ve bilgilendirme yapabilir. Bakanlıkça tıbben kabul edilen yeni tıp teknolojisi ve tıbbi yöntemlere ilişkin tanıtım ve bilgilendirmelere de izin verilebilir.
Soru 9: Sağlık tesisleri veya meslek mensupları, hastalara ait görsel (fotoğraf/video) paylaşabilir mi? Şartları nelerdir?
Cevap 9: Sağlık meslek mensupları ve sağlık tesisleri, sağlığı koruyucu ve geliştirici nitelikteki görsel içerikleri kullanabilir. Hastaya ait görsel içeriklerin kullanılabilmesi için hastanın (küçük veya mahcur ise veli veya vasisinin) açık rızasının alınması ve Hasta Hakları Yönetmeliği hükümlerine uyulması zorunludur. Açık rıza için Yönetmelik ekine (Ek-1) konulan yazılı veya elektronik ortamda alınabilen “Görsel İçerik Kaydetme ve İşleme Onam Formu” nun kullanılması zorunludur.
Soru 10: Görsel içerik paylaşımında görüntü ve düzenleme ile ilgili hangi kurallara dikkat edilmelidir?
Cevap 10: • Kullanılacak video ve fotoğraflara ait ortamların, kullanılan tekniklerin gerçeğine aykırı olmaması ve yanıltıcı makyaj olmaksızın görüntülenmesi zorunludur. • Görsel içerikler üzerinde sonradan teknolojik değişiklik veya düzeltme uygulanamaz. • Tıbbi işlem öncesi ve sonrası görsellerin aynı ortam ve teknik şartlarda görüntülenmesi ve görsel içeriklerde işlem tarihi ve görselin görüntülendiği tarihlerin belirtilmesi zorunludur. • Tıbbi müdahale, girişim veya ameliyat esnasındaki hasta görüntüsü paylaşılması yasaktır. • Paylaşılan görsellerin ilgili sağlık meslek mensubuna ve gerçek hastaya ait veya alıntı olup olmadığının, şayet alıntı ise kaynağının belirtilmesi zorunludur.
Soru 11: Hasta, görsel paylaşım iznini geri çekebilir mi?
Cevap 11: Evet, görsel paylaşım izni hastanın kendisinin (veya veli/vasisinin) isteği üzerine herhangi bir usul ve şarta bağlanmaksızın her zaman geri çekilebilir. Sağlık tesisi veya ilgili sağlık meslek mensubu, geri çekme talebini derhal işleme almak ve sonuçlandırmakla yükümlüdür. Ayrıca, izin karşılığında hastaya herhangi bir ödeme ya da indirim yapılamaz, hediye verilemez.
Soru 12: Öncesi / Sonrası Paylaşımı Yasak mı?
Cevap 12: Hayır, öncesi ve sonrası paylaşımı tamamen yasak değildir. Ancak bu tür paylaşımlara ilişkin uyması gereken bir dizi kural bulunmaktadır:
• Tıbbi işlem öncesi ve sonrası görseller, aynı ortam ve teknik şartlarda görüntülenmeli; görsellerde işlem tarihi ve görselin çekim tarihi açıkça belirtilmelidir.
• Yurt içi tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde kullanılan görsel içeriklerde, uyarı ve bilgilendirme amacıyla, kolay okunabilir ve görünür biçimde şu ifadeye yer verilmesi zorunludur: “Her cerrahi veya girişimsel işlemde sonuçlar kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. İşlem öncesinde hekiminizden detaylı görüş almanız önerilir.”
• Tıbbi müdahale, girişim veya ameliyat esnasındaki hasta görüntüleri hiçbir şekilde paylaşılamaz.
• Paylaşılan görsellerin ilgili sağlık meslek mensubuna ve gerçek hastaya ait olup olmadığı belirtilmeli; alıntı görseller kullanılıyorsa kaynağı açıkça belirtilmelidir.
•Paylaşılan görsellerin yorum, beğeni ve yeniden paylaşım gibi kullanıcı etkileşimlerine kapatılması zorunludur.
• Genel ahlak kurallarına aykırı biçimde vücudun mahrem bölgelerine ait görseller paylaşılamaz. • Yapılan işlemin detaylarıyla ilgisi olmayan hiçbir görüntü veya ifade görsellere dahil edilemez.
Soru 13: Uluslararası sağlık turizmi tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerini yürütmek için öncelikli şart nedir?
Cevap 13: Tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunacak sağlık tesisleri ve aracı kuruluşlar, 26/4/2025 tarihli ve 32882 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Uluslararası Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Hakkında Yönetmelik uyarınca Bakanlıkça verilen yetki belgesi kapsamında hizmet sunmalıdır. Bu yetki belgesinin, kuruma ait internet sitesinde veya sosyal medya platformunda yayınlanması zorunludur. Soru 14: Yurt dışına yönelik sosyal medya veya internet sitesi kullanırken uyulması gereken zorunlu koşullar nelerdir?
Cevap 14: 1. Faaliyetler, yurt dışına yönelik ayrı bir sosyal medya platformu veya internet sitesi üzerinden yürütülmelidir. 2. Bu platformlarda, hizmetin sağlık turizmi kapsamında sunulduğu açıkça beyan edilmelidir. 3. Türkiye’de yaşayan kişiler nezdinde talep oluşturmaya yönelik tanıtım ve bilgilendirme faaliyeti gösterilmesi yasaktır. 4. Sosyal medya platformlarında hedef kitle olarak yurt içi seçilemez ve otomatik hedef kitle tanımlamalarının devre dışı bırakılması zorunludur. Soru 15: Uluslararası sağlık turizmi tanıtımlarında hangi logoyu kullanmak zorunludur?
Cevap 15: Uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisi, sağlık turisti ve turistin sağlığı hastasına yönelik yürütülen tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde “Health Turkiye” logosunu tüm mecralarda kullanmakla yükümlüdür.
Soru 16: Türkiye’de uygulanması yasaklanan tıbbi işlemlerin yurt dışı tanıtımında kullanılması serbest midir?
Cevap 16: Hayır. Türkiye’de uygulanması Bakanlıkça yasaklanan veya uygulama izni bulunmayan tıbbi işlem ve tedavi yöntemlerine uluslararası sağlık turizmi tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde yer verilemez.
Soru 17: Yurt dışı tanıtımlarında sponsorlu reklam ve ücret, indirim, kampanya gibi bilgilere yer verilebilir mi?
Cevap 17: • Yurt dışına yönelik ayrı bir platform üzerinden yürütülmek kaydıyla, Türkçe hariç diğer resmî dillerde sponsorlu tanıtım ve bilgilendirme faaliyeti yapılabilir. • Uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisi ve aracı kuruluş tarafından, indirim, kampanya ve rekabetçi fiyat duyuruları yapılabilir.
Soru 18: Uluslararası sağlık turizmi aracı kuruluş sponsorlu tanıtım yapabilir mi? Görsel içerik paylaşılabilir mi?
Cevap 18: Aracı kuruluş; ilgili mevzuatında tanımlanan aracı kuruluş hizmetleriyle sınırlı olmak, sağlık hizmet sunumuna yönelik faaliyetleri çağrıştırmamak ve sağlık tesisi izlenimi vermemek kaydıyla sponsorlu tanıtım ve bilgilendirme yapabilir ve görsel içerik paylaşabilir.
Soru 19: Uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisi hasta yorumları, hikâyeleri veya teşekkür ifadeleri görsel veya yazılı olarak paylaşılabilir mi?
Cevap 19: Evet. Uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisi, yurt dışına yönelik oluşturulan platformda, hasta mahremiyeti ve haklarına riayet etmek şartıyla, tedavi gören hastaların hikâyelerine, hasta yorumlarına veya teşekkür mahiyetindeki ifadelere yer verebilir.
Soru 20: Uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisi, görsel içerik (fotoğraf/video) paylaşımlarını sponsorlu olarak yayınlayabilir mi?
Cevap 20: Uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisleri; • Hedef kitlenin yurt dışı olarak seçilmesi, • Paylaşımların genel ahlaka aykırı olmaması, • Otomatik hedef kitle tanımlamalarının kapatılması şartıyla, Türkçe hariç tüm resmî dillerde sponsorlu görsel içerik (fotoğraf veya video) yayınlayabilir. Ayrıca, uluslararası sağlık turizmine yönelik tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinin, yurt dışına yönelik ayrı bir sosyal medya platformu veya internet sitesi üzerinden yürütülmesi ve bu platformlarda sağlık turizmi kapsamında hizmet sunulduğunun açıkça beyan edilmesi gerekmektedir.
Soru 21: Aracı kuruluşlar hangi kapsamda tanıtım ve bilgilendirme yapabilir?
Cevap 21: • Aracı kuruluşlar, ilgili mevzuatında tanımlanan aracı kuruluş hizmetleriyle sınırlı olmak kaydıyla sponsorlu tanıtım ve bilgilendirme yapabilir ve görsel içerik paylaşabilir. • Ancak, bu faaliyetler kapsamında sağlık hizmet sunumuna yönelik faaliyetlerini çağrıştıran veya sağlık tesisi izlenimi veren ifadeler kullanılamaz. • Aracı kuruluşlar, aracılık ettikleri sağlık hizmetini, sağlık tesisi isimlerini ve bu tesise ait resmî internet sitesini bilgi amaçlı paylaşabilir; ancak kendisinin sağlık tesisi olmadığını belirtmek zorundadır.
Soru 22: Aracı kuruluşların internet sitesi URL adresi ile ilgili bir kural var mıdır?
Cevap 22: Aracı kuruluşa ait internet siteleri URL adreslerinin, ticari unvan, işletme adı veya bunların kısaltmalarını taşıması zorunludur.
Soru 23: Sağlık tesisleri ve aracı kuruluşlar, URL adreslerinde marka tescilini kullanmak isterlerse ne yapmalıdırlar?
Cevap 23: Marka tescilini URL adresinde kullanmak isteyen uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisi ve aracı kuruluş, tescil belgelerini Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
Soru 24: Uluslararası sağlık turizmi tanıtımları, Yönetmeliğin genel yasaklarına tabi midir?
Cevap 24: Uluslararası sağlık turizmi tanıtımları, bu Yönetmeliğin 8. Maddesi kapsamında özel olarak düzenlenen hususlar dışında kalan konularda (örneğin; genel ahlak kuralları, yanıltıcı bilgi yasağı, kanıtlanmamış tıbbi yöntemler yasağı gibi) Yönetmeliğin ilgili diğer hükümlerine tabidir
Soru 25: Uluslararası sağlık turizmi tanıtım faaliyetlerinde yurt içi tanıtımdan farklı olarak hangi esneklikler mevcuttur?
Cevap 25: • Yurt dışına yönelik ayrı bir sosyal medya platformu veya internet sitesi üzerinden yürütülmek kaydıyla, Türkçe hariç diğer resmî dillerde sponsorlu tanıtım ve bilgilendirme faaliyeti yapılabilir. • Uluslararası sağlık turizmi hizmeti sunan sağlık tesisi ve aracı kuruluş tarafından indirim, kampanya ve rekabetçi fiyat duyuruları yapılabilir. • Hasta mahremiyetine riayet edilmek ve hastanın açık rızası belgelendirilmek şartıyla; tedavi gören hastaların hikâyelerine, hasta yorumlarına veya teşekkür mahiyetindeki ifadelere yer verilebilir.
Soru 27: Sağlık meslek mensupları radyo veya televizyon programlarına katılmadan önce herhangi bir belge imzalamak zorunda mıdır?
Cevap 27: Evet. Sağlık meslek mensupları, radyo ve televizyon kanallarında yapılan tanıtım ve bilgilendirme programına katılmadan önce Yönetmelik eki Ek-3’te yer alan Taahhütnameyi iki nüsha olarak imzalamakla yükümlüdür. S
oru 28: İmzalanan Taahhütname nerede ve ne kadar süre saklanır?
Cevap 28: Taahhütnamenin bir nüshası ilgili sağlık meslek mensubunda kalır, diğer nüsha ise yayın kuruluşu tarafından en az beş yıl süreyle muhafaza edilir. Bakanlık veya il müdürlüğü talep ettiğinde yayın kuruluşu, Taahhütnamenin bir örneğini göndermek zorundadır.
Soru 29: Radyo ve televizyon programlarında yapılan açıklamalar kim tarafından incelenir?
Cevap 29: Resen veya şikâyet üzerine programdaki tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri, Bakanlık veya müdürlükçe oluşturulan, ilgili sağlık alanına özgü en az üç kişilik bir Komisyon tarafından incelenir. Bu Komisyonun, ilgili alanda uzmanlık sahibi ve tercihen akademisyen meslek mensuplarından oluşturulması esastır.
Soru 30: Yayın sırasında yapılan açıklamalarda Yönetmeliğe aykırılık tespit edilirse ne olur?
Cevap 30: Yayıncı kuruluştan elde edilen kayıt, bilgi ve belgeler Komisyonda değerlendirilir. Komisyon aykırılık tespit ederse: • Tespit edilen hususlar gerekçeli bir rapor ile kayıt altına alınır. • İlgili sağlık meslek mensubu veya kişilere mevzuatta ögörülen idari yaptırımlar uygulanır.
Soru 31: Yayın kuruluşunun da sorumluluğu var mıdır?
Soru 31: Evet. Aykırılık tespiti hâlinde, ilgili yayın kuruluşu hakkında ayrıca 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun kapsamında işlem yapılması talebiyle RTÜK’e bildirimde bulunulur.
Soru 32: Yönetmelik hükümlerine aykırı tanıtım faaliyetleri nasıl denetlenir ve Komisyon süreci nasıldır?
Cevap 32: Tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri; Müdürlükler tarafından Sağlık Tesisleri Denetim ve İzleme Sistemi (Den-İz) üzerinden denetime tabi tutulur. (Den-İz Sistemi nedir? https://deniz.saglik.gov.tr/ ) Ayrıca, Basın ve yayın organları, sosyal medya platformları ve internet siteleri üzerinden Genel Müdürlük ve İl Sağlık Müdürlükleri (Müdürlükler) tarafından düzenli olarak taranır. Tespit edilen aykırılıklar, Müdürlükler tarafından denetime tabi tutulur ve illerde valilik onayı ile kurulan Sağlıkta Bilgilendirme Tanıtım Faaliyetleri İl Değerlendirme Komisyonu'nda (Komisyon) en geç kırk beş gün içerisinde değerlendirilerek karara bağlanır.
Soru 33: Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden sağlık tesislerine hangi yaptırımlar uygulanır?
Cevap 33: Özel Sağlık tesisleri [özel hastane, tıp merkezi, özel poliklinik, özel ağız ve diş sağlığı/genel muayenehane, Sağlık meslek hizmet birimleri (Klinik psikolog, hemşire, hemşireliğe eşdeğer sağlık memuru, ebe, fizyoterapist, odyolog, diyetisyen, dil ve konuşma terapisti, podolog ve iş ve uğraşı terapisti vb.] ile uluslararası sağlık turizmi aracı kuruluşları hakkında, 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunun Ek 11 inci maddesi uyarınca Yönetmelik eki Ek-2’de yer alan Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri İdari Yaptırım Formu hükümleri uygulanır. İdari yaptırımlar, aykırılığın 1., 2., 3. ve 4. tespitlerine göre idari para cezası, süre verilmesi, faaliyet durdurma ve yetki belgesi iptali şeklinde kademeli olarak uygulanır. İdari para cezaları, sağlık tesisinin bir önceki aya ait brüt hizmet gelirinin belirli oranları üzerinden hesaplanır ve alt limiti 100.000 TL1 ’dir.
Soru 34: Mesleğini serbest olarak icra etmeyen hekim ve diş hekimlerine hangi yaptırımlar uygulanır?
Cevap 34: Mesleğini serbest olarak icra etmeyen hekim veya diş hekimlerine ilgilisine (sağlık bakanlığı hastanelerinde görev yapan hekimler, özel sağlık tesislerinde görev yapan hekimler vb.) göre 1219 sayılı Kanunun 27 nci ve 44 üncü madde hükümleri uyarınca idari para cezası uygulanır. Ayrıca ilgili mevzuatı kapsamında değerlendirilmek ve disiplin işlemi uygulanmak üzere görev yapılan kamu kurumu ile bağlı bulundukları meslek kuruluşuna gerekli bildirimler yapılır
Soru 36: Hekim, diş hekimi hariç mesleğini serbest olarak icra etmeyen sağlık meslek mensuplarına (Klinik psikolog, hemşire, hemşireliğe eşdeğer sağlık memuru, ebe, fizyoterapist, odyolog, diyetisyen, dil ve konuşma terapisti, podolog ve iş ve uğraşı terapistini (ergoterapist)) ne tür işlem yapılır? Cevap 36: Hekim ve diş hekimi hariç, mesleğini serbest olarak icra etmeyen sağlık meslek mensupları, Klinik psikolog, hemşire, hemşireliğe eşdeğer sağlık memuru, ebe, fizyoterapist, odyolog, diyetisyen, dil ve konuşma terapisti, podolog ve iş ve uğraşı terapisti, hakkında 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında Reklam Kurulunda değerlendirilmek üzere Ticaret Bakanlığına veya Ticaret İl Müdürlüklerine gerekli bildirim yapılır.
Soru 37: Hekim, diş hekimi hariç mesleklerini serbest olarak icra etmeyen sağlık meslek mensupları kimlerdir?
Cevap 37: Sağlık Bakanlığınca tescil edilmiş diplomaları olan klinik psikolog, hemşire, hemşireliğe eşdeğer sağlık memuru, ebe, fizyoterapist, odyolog, diyetisyen, dil ve konuşma terapisti, podolog ve işuğraşı terapisti (ergoterapist); Sağlık Meslek Mensuplarının Serbest Meslek İcrası Hakkında Yönetmelik (29 Mart 2025 tarihli, 32856 sayılı Resmî Gazete) kapsamında, Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılan “sağlık meslek hizmet birimi” açarak mesleklerini kendi nam ve hesabına serbest olarak icra edebilirler. Sağlık Meslek Mensuplarının Serbest Meslek İcrası Hakkında Yönetmelik ile tanımlanan, klinik psikolog, hemşire, hemşireliğe eşdeğer sağlık memuru, ebe, fizyoterapist, odyolog, diyetisyen, dil ve konuşma terapisti, podolog ve iş-uğraşı terapisti (ergoterapist), sağlık meslek mensuplarının serbest meslek icrası, yalnızca bu şekilde mümkündür. Buna karşılık, bu meslek mensuplarından bir kurum veya işverene bağlı olarak çalışanlar-örneğin bir devlet hastanesi, üniversite hastanesi, özel hastane ya da diğer sağlık kuruluşlarında görev yapanlarhekim, diş hekimi hariç mesleklerini serbest olarak icra etmeyen sağlık meslek mensuplarıdır. Sağlık meslek mensuplarının mesleklerini icra edebilmesi için iki yoldan biri gerekir: 1. Bir işverene/kamu veya özel bir kuruma bağlı çalışmak → Bu durumda “mesleğini serbest icra etmeyen” sayılır. 2. Bakanlıkça ruhsatlı sağlık meslek hizmet birimi açarak kendi adına çalışma → Bu durumda “mesleğini serbest icra eden” sayılır.
Soru 38: Yetkisiz, izinsiz veya ruhsatsız sağlık hizmeti sunumuna konu olan kişi, kurum ve kuruluşlar tarafından tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri yapıldığının tespiti halinde ne yapılır?
Cevap 38: İlgili mevzuata ve Bakanlık düzenlemelerine aykırı şekilde yetkisiz, izinsiz veya ruhsatsız sağlık hizmeti sunumuna konu olan kişi, kurum veya kuruluşların (sağlık kuruluşlarını Sağlık Bakanlığından izin almaksızın açan veya sağlık kuruluşlarında verilmesi gereken hizmetleri sunanlar vb.) tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri yaptığının tespiti halinde (3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu Ek 11 İnci maddesinin ikinci fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla)2 ; 6502 sayılı Kanun çerçevesinde Reklam Kurulunca değerlendirilmek üzere gerekli bildirim Ticaret Bakanlığına veya Ticaret İl Müdürlüklerine yapılır ve ayrıca Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Soru 39: Yönetmelikte belirtilen diğer özel yaptırımlar nelerdir?
Cevap 39: • Belli bir çıkar karşılığında organ veya doku teminine yönelik ilan veya reklam verenler hakkında Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. • Sosyal paylaşım ve internet siteleri üzerinden yapılan ve insan sağlığını tehlikeye düşüren veya tanı ve tedavi sürecini olumsuz etkileyen içerikler hakkında, 5651 sayılı Kanun hükümleri uyarınca erişimin engellenmesi için yetkili mercie başvurulur. • Kişisel verilerin ihlal edilmesi durumunda 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hükümleri uyarınca işlem yapılması sağlanır.
Soru 40: Tespit edilen her aykırılık Ticaret Bakanlığına veya Ticaret İl Müdürlüklerine bildirilecek mi?
Cevap 40: Hayır. Her aykırılık için bildirim yapılmaz. Ancak aşağıda belirtilen durumlarda Ticaret Bakanlığına veya Ticaret İl Müdürlüklerine gerekli bildirimler yapılır: • Hekim ve diş hekimi hariç, mesleğini serbest olarak icra etmeyen sağlık meslek mensupları tarafından yapılan reklam, bilgilendirme ve tanıtımlar hakkında, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde Reklam Kurulunca değerlendirilmek üzere gerekli bildirim yapılır. • İlgili mevzuata ve Bakanlık düzenlemelerine aykırı olarak yetkisiz, izinsiz veya ruhsatsız sağlık hizmeti sunumuna konu olan kişi, kurum ve kuruluşlar tarafından reklam, tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri yapıldığının tespiti halinde; ilgililer hakkında, yetkisiz, izinsiz veya ruhsatsız sağlık hizmeti sunumu için 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun Ek 11 inci maddesinin ikinci fıkrası gereği gerekli idari yaptırımlar uygulanır ve ayrıca 6502 sayılı Kanun çerçevesinde Reklam Kurulunca değerlendirilmek üzere Ticaret Bakanlığına veya Ticaret İl Müdürlüklerine bildirim yapılır ve ayrıca Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Bunun dışındaki diğer durumlarda, Müdürlükler tarafından Yönetmeliğin “Yaptırımlar” başlıklı 12’nci maddesinde belirtilen idari yaptırımlar uygulanır.