Türkiye’de, başta hekimler olmak üzere birçok sağlık çalışanın üzerlerinde özellikle pandemi süreciyle artan iş yükü, ağır çalışma koşulları ve ücret yetersizliği nedeniyle son iki yılda Almanya ve İngiltere gibi ülkelere gittiği ortaya çıktı. Yurt dışına giden sağlık çalışanlarının sayısının arttığına dikkati çeken CHP İstanbul Milletvekili Erdoğan Toprak “Ağır çalışma koşulları ve iktidarın hastaneleri ticarethaneye dönüştüren politikalarıyla sağlık sistemi hızla çöküşe gidiyor. Almanya, İngiltere gibi ülkeler yetişmiş hekimlere ve eğitimli sağlık personeline olağanüstü ekonomik olanaklarla kapılarını açıyor” dedi. Konuya ilişkin yazılı açıklama yapan Toprak, “Türkiye’de hekimler ve sağlık çalışanlarının büyük bölümü ekim ayı itibarıyla aylık 10 bin lirayı da aşan yoksulluk sınırının altında ücretlerle çalışırken, başta Almanya olmak üzere AB ülkelerine gidenlere en düşük yıllık 90-100 bin Euro (1 milyon 100 bin lira), İngiltere’ye giden doktorlara ise yıllık 50 bin sterlin (650 bin lira) ücret ödeniyor. Uyarılara kulak tıkayan iktidar sağlıkçıları ülkeden kaçırıyor” ifadelerini kullandı. Ankara Şehir Hastanesi’ndeki nöbetinden yorgun ve uykusuz çıkan genç asistan hekim Dr. Rümeysa Berin Şen’in kamyonun altında kalarak yaşamını kaybettiğini hatırlatan Toprak, şunları söyledi: “İktidar, ülke çapında asistan hekimlerin çalışma koşullarının ağırlığına yönelik tepki ve uyarılara yine aynı duyarsız tavrını sürdürdü. İki yıla yaklaşan salgın sürecinde, ettikleri Hipokrat yemininden taviz vermeksizin fedakârca çalışan, hayatlarını tehlikeye atan sağlık çalışanlarına maaş artışı, ek ödeme vb. konularda verilen sözler tutulmadığı gibi, personel açığı gerekçesiyle çalışma, fazla mesai ve nöbet süreleri artırıldı. İstifa etmeleri, emekliye ayrılmaları, izin ya da tatile çıkmaları bile bir dönem yasaklanan, 5 dakikada bir hasta muayene etmeleri istenen sağlık çalışanlarımız açısından bıçak kemiğe dayandı.” CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer de geçtiğimiz yaz yurt dışına giden hekimlerin sayısına yönelik Sağlık Bakanlığı’na soru önergesi vermişti. Önergeyi yanıtlayan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Ağustos 2021’de son 2 yılda yurt dışına gitmek için İyi Hal Belgesi (Good Standing) alan hekimlerin sayısının 2019 yılında 427 ve 2020 yılında 215 olduğunu bildirmişti. Bakan Koca’nın yanıtının ardından açıklama yapan Gürer ise 2012- 2020 yılları arasında belgeyi alan hekim sayısının 2 bin 588’e ulaştığını duyurmuştu. CHP Bursa Milletvekili Prof. Dr. Yüksel Özkan da 23 Ekim’de Meclis’e sunduğu araştırma önergesi sırasında bu yılın ilk dokuz ayında 967 hekimin yurt dışına gittiğini açıklamıştı. Özkan hekimlerin kamu hastanelerinden istifa nedenlerini ise “Pandemi ile birlikte artan iş yükü, giderek ağırlaşan çalışma koşulları, her gün ölüm riski altında çalışmak, meslektaşlarının ölümüne tanık olmak, sağlıkta şiddet, performans sistemi, emeğinin karşılığını alamamak, hastane idarecilerinin hekimlere uyguladığı ‘beş dakikada muayene’ baskısı gibi nedenler var” ifadeleriyle sıralamıştı. DAHA ÇOK ALMANYA’YI TERCİH EDİYORLAR İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Süleyman Kaynak ise genç doktorların yurt dışına çıkışının artacağını belirterek “Daha iyi kazanımlar için, insani ortamda yaşamak ve iyi ücret için kaçış arayışındalar. Türkiye hekim göçünü durdurmak için çaba göstermeli” diyor. Hekimlerin yurtdışında daha çok Almanya’yı tercih ettiğini anımsatan Kaynak, “3 bini aşkın hekim başka ülkelerde çalışmak için Türkiye’den ayrıldı. Bu rakamları odalardan talep ettikleri belgelerden tespit ediyoruz. Bugün bir hekimin maliyeti Türkiye için yaklaşık 1 milyon dolara denk geliyor. Biz yetiştirdiğimiz hekimleri maalesef yurtdışına gönderiyoruz. Hekimlerin en çok gittikleri ülke ise Almanya. Yani 109 tıp fakültesinden mezun olan 400 civarındaki hekimi yurtdışına göndermek için eğitim veriyoruz” dedi. PANDEMİ SÜRECİNİN BİLANÇOSU 8 BİN İSTİFA Türkiye’de 1 Ocak 2020 itibarıyla kamuda çalışan toplam hekim sayısı 135 bin civarındayken, pandemi ile geçen 18 ayda Türk Tabipleri Birliğinin (TTB) açıklamalarına göre 8 binin üzerinde hekim istifa etti. Türk Tabipleri Birliği (TTB) koşulların düzeltilmesi çağrısıyla hükümete yaptığı uyarılarda, istifa eden, yurt dışına giden hekim, deneyimli sağlık personeli sayısında büyük artışlar yaşandığı dile getiriliyor. TTB, son 10 yılda mesleğini yurt dışında sürdürmek isteyen hekim sayısının 25 kat arttığını, 2010’da tabip odalarından yurt dışında çalışmak için ‘İyi Hal-Good Standing’ belgesi talep eden doktor sayısı 40 iken, 2020’de bu sayının 5 bine yaklaştığı belirtiliyor. Yurt dışına giden hekimlerin başta kardiyoloji, onkoloji, üroloji vb. hayati branşlarda olduğu kaydediliyor. Eda Sangu-Karar