Daha önce yapılması planlanan gelir vergisi tarifesi bir takım değişikliklerle kanun oldu. Hakemlere ödenen ücretlere ilişkin istisna hükümleri yeniden düzenlendi. Serbest meslek sahiplerinin yıllık geliri 600 bin lirayı aşarsa, istisnadan yaralanamayacak. Yeni düzenlemedeki bazı önemli başlıklar ise şöyle oldu; ----*İşverenin yol ücretine düzenleme yapıldı ----*MTV gidere yazılamayacak ----*Borcu olana indirim yok ----*Üretici daha pahalı hammadde alacak ----*Sporcu ve sanatçıya ertelenen vergi geri geldi İşte yeni düzenlemenin detayları.... ALİ YILDIRIM-KARAR Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının Gelir Vergisi Genel Tebliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğle, Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla yapılan değişiklikler ve 193 sayılı Kanunla getirilen bazı vergi düzenlemelerinin usul ve esasları belirlendi. 600 BİN LİRAYI AŞANA VERGİ Kanunla, telif hakları kapsamında gelir elde eden sanatçıları kazançları toplamı, gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 600 bin lira) aşanlar için vergilendirme öngörülüyor. Böylece eser sahiplerine tanınan serbest meslek kazançlarında istisna tutarı 600 bin lirayla sınırlı tutuluyor. Buna göre, anılan istisnadan yararlanma hakkı, müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı, mucitler ve bunların kanuni mirasçılarına tanınıyor. İstisna kapsamına, şiir, hikâye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserler ile ihtira beratları giriyor. HAKEMLERE İSTİSNADA DÜZENLEME Kanunla, hakemlere ödenen ücretlere ilişkin istisna hükümleri yeniden düzenlenirken, basketbol ve voleybol spor dallarının en üst liglerinde görev alanlar hariç, amatör spor yarışmalarını yöneten hakemlere ödenen ücretler istisna olmaya devam edecek. Profesyonel spor yarışmalarını yöneten hakemler ile basketbol ve voleybol spor dallarının en üst liglerindeki yarışmaları yöneten hakemlere bu faaliyetleri nedeniyle 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren yapılan ödemeler ücret hükümlerine göre vergilendirilecek. 49 BİN LİRAYI AŞARSA BEYAN Spor hakemlerince elde edilen ücret gelirleri toplamının, gelir vergisi tarifesinin dördüncü diliminde yer alan tutarı aşması halinde bu ödemeler yıllık gelir vergisi beyannamesiyle de beyan edilecek. Yine, bahse konu spor hakemlerinin birden fazla işverenden ücret geliri elde etmesi ve birden sonraki işverenden elde ettiği ücret gelirleri toplamının, gelir vergisi tarifesinin ikinci diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 49 bin lira) aşması halinde, birinci işverenden alınan ücret geliri dahil tüm ücret gelirleri yıllık gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilecek. KESİNTİ YÜZDE 20’YE ÇIKTI Kanunla lig usulüne tabi spor dallarında en üst liglerde faaliyette bulunan sporculara uygulanan gelir vergisi kesinti oranı, yüzde 15’ten yüzde 20’ye çıkarılırken, gelirler toplamının, gelir vergisi tarifesinin dördüncü dilimindeki tutarı aşması halinde, bu gelirler yıllık beyannameyle beyan edilecek. Mevcutta sözleşmesi bulunan sporcular için bu sözleşmenin bitimine kadar gelir vergisi kesintisi yüzde 15 olarak uygulanacak. 31 Ekim 2019 tarihi itibarıyla yapılan sözleşmelerde kesinti yüzde 20 olarak uygulanacak. Yıllık geliri belirli bir tutarı aşan (2020 yılı için 600 bin lira) sporcular bu gelirleri için yıllık beyanname verecek. Sporcular tarafından elde edilen ücret gelirleri nedeniyle beyanname verilmemesi durumunda, tevkif suretiyle ödenen vergiler nihai vergi olacak. Yıllık beyanname verilmesi durumunda ise kesilen vergilerin, vergi dairesine yatırılmış olması şartıyla hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilmesi mümkün olacak. LİMİTİ AŞANA İSTİSNA DA YOK Bu yıl için 600 bin lirayı aşan kazançlar için istisnadan yararlanılması mümkün olmayacak. Söz konusu tutarın aşılıp aşılmadığı ilgili takvim yılının sonu itibarıyla belirlenecek ve elde edilen kazançlar toplamının söz konusu tutarı aşması halinde, elde edilen kazançların tamamı yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek. Tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarın aşılıp aşılmadığı, takvim yılı sonu itibarıyla her bir yıl için ayrı ayrı değerlendirilecek. Kazançları toplamı gelir vergisi tarifesinin dördüncü diliminde yer alan tutarı aşanların tevkifat yapma yükümlülüğü de bulunmuyor. İŞVERENİN YOL ÜCRETİNE DÜZENLEME Yeni düzenlemeyle çalışılan günlere ait bir günlük ulaşım bedelinin günlük belirli bir tutarı (2020 yılı için 12 TL) aşmaması ve buna ilişkin ödemenin toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının temini şeklinde yapılması durumunda yapılan ödemeler ücret istisnası kapsamına alındı. Tek işverenden elde edilse dahi yıllık ücret gelirleri toplamı belirli bir tutarı (2020 yılı için 600 bin TL) tutarı aşan mükelleflerin bu gelirleri için yıllık beyanname verme zorunluluğu getirildi. Söz konusu değişiklik ile GVK’ye yeni bir tarife eklendi. Yeni tarifeye göre yıllık geliri belirli bir tutarı aşan (2020 yılı için 600 bin TL) gelirlerde, aşan kısım %40 oranında vergilendirilecek. MTV GİDERE YAZILAMAYACAK Kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin aylık kira giderinin belirli bir tutarı aşan kısmı (2020 yılı için 5 bin 500 lira), binek otomobillerin tamir, bakım, yakıt, sigorta ve benzeri cari giderlerinin yüzde 30’u ve bu otomobillere ilişkin amortisman giderlerinin yıllık belirli bir tutarı aşan kısmı vergiye tabi matrahın tespitinde gider olarak dikkate alınamayacak. Ücret gelirlerinin vergilendirilmesi kapsamında tek işverenden elde edilse dahi yıllık ücret gelirleri toplamı belirli bir tutarı (bu yıl için 600 bin lira) tutarı aşan mükellefler bu gelirleri için yıllık beyanname verecek. Analistlere göre, şirketler sigorta poliçelerinin, otomotiv için bakım onarım giderlerinin, köprü ve otoyol geçişi, otopark ücretleri ve hatta kredi faizi gibi masrafların ancak yüzde 70’ini gidere yazabilecekler. MTV’yi hiç gidere yazamayacaklar. BORCU OLANA İNDİRİM YOK Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükelleflerinden (finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç olmak üzere), tebliğde belirtilen şartları taşıyanların yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin yüzde 5’i ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilecek. İndirimden faydalanabilmek için indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son 2 yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş olması gerekecek. Söz konusu süre içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması şartı aranacak. İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla, vergi beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergilerin ödenmiş olması gerekecek. Vergi aslı 1000 liranın üzerinde vadesi geçmiş borç bulunmayacak. ÜRETİCİ DAHA PAHALIYA HAM MADDE ALACAK Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararları ile toplamda binlerce ürüne “ilave gümrük vergisi” getirildiği anımsatılan TEPAV değerlendirme notunda, “Spesifik olarak 20 Mayıs’taki değişikliklerde yer verilen ürünlerde Türkiye’nin hâlihazırda dış ticaret fazlası verdiğini ve bu yeni değişikliklerin yerli üreticiye fiyat açısından avantaj sağlamaktan ziyade kamu nezdinde vergi gelirlerinde artışa neden olurken, yerli üretici için üretim maliyetlerinde artış ve tüketici için fiyat artışları anlamına gelebileceği tespit edildi” ifadesi dikkat çekti. Düzenlemeden AB ülkeleri ve Türkiye’nin STA partner ülkeleri etkilenmeyecek. 859 üründe iki kademeli uygulama gerçekleşecek. En çok etkilenecek ülkeler Çin, Japonya ve ABD. Ek vergi geliri tahmini 161 milyon dolar olacak. İthalatçı aynı ürünü biraz daha pahalı şekilde Çin’den ithal etmeye devam edecek. Bu da bir sonraki aşamada üretim yapabilmek için bu ara mala ihtiyaç duyan yerli üreticinin bu ürünü daha pahalıya satın alması ve üretim maliyetlerinin artması anlamına gelecek. Artan üretim maliyetlerini de yerli üretici kendi fiyatlarına yansıtacak. Yani ilave gümrük vergilerinin istenmeyen bir sonucu ithalatı kısmak için alınacak önlemlerin yan etkisinin yerli üretime, istihdama ve enflasyona negatif etkisi olabiliyor. Bu dönemde, yerli üretimi pahalı hale getirmek yerli üretimin zaten daralmış dış pazarlardaki olası rekabet gücünü de zedeleyebilecek.”