Koronavirüs sürecinde üretimin durması ile fiyatlarda önlenemez bir yükseliş yaşanan otomobil piyasasında yılın ikinci yarısında neler bekleniyor? İşte cevabı... Renault Mais Genel Müdürü Berk Çağdaş, Haber Global'de pandemi sürecinde otomotiv sektöründeki son durum, sıfır ve ikinci el satışlar, müşteri talepleri, kredi faizlerindeki son durum gibi güncel konuları değerlendirdi. Koronavirüs sürecinde sıfır araçta yaşanan tedarik sıkıntısıyla birlikte, fiyatlarında ciddi artışlar yaşanan ikinci el piyasasına değinen Çağdaş, "20-21 yıldır sektördeyim, ilk defa böyle bir hızlı ivmelenme ve taleple karşılaşıyorum ikinci elde özellikle" ifadelerini kullandı. Çağdaş'ın açıklamaları: 2020'nin ilk yarı yılı, Ocak-Haziran dönemi sadece Türkiye için değil, dünya için çok özel dönem oldu. Otomobil sektörü özelinde, 2019'un son çeyreğinden sonra sektörde hükümetin de teşvik politikaları ile toparlanma gördük. 2019 Ağustos-Eylül aylarından itibaren. Zaten gerilemelerden ötürü o yıl, ertelenen talep vardı, son çeyrekte bu devre girdi, 2020 başlangıcında tamamıyla taze taleple beraber gündemde olduğunu gördük, iyi başladık. 2020 yılı bu beklentilerle, iyi beklentilerle başladı fakat, mart ayından itibaren ciddi bir şokla karşılaştı dünya. Üretim tesisleri sustu, piyasa durgunluğa gitti. Talep yoktu. Normalleşme ile beraber geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 30 talep artışı, 250 bin adetle kapandı haziran sonu. Haziran 2020'de 70 bin satış oldu. Genel ekonomide sevindirici bir husus var, KOBİ'ler Türkiye'de reel ekonominin can damarı, oradaki talep hafif ticariye yansıyor, haziran sonunda gördüğümüz artış, geçen hazirana göre, yüzde 106'lık artışa tekabül ediyor. Bu da sanayi çarklarının dönmeye başladığını gösteriyor. Temel neden hükümetin faiz noktasında KOBİ'lerin, büyük işletmelerin talebinin arkasında olması. Türkiye'de satılan her aracın yüzde 70'i kredi ile satılıyor çünkü. İKİNCİ YARIDA BEKLENTİ NE? Geçen seneki durgunluğun atılması, 2020'ye iyi bir başlangıç yapılması ardından pandemi krizi sebebiyle aslında üretici ve satıcılar korkuya kapıldı aslında. Fabrikalar durdu. Bu ölçekte durgunluk yaşandı. Stoklar minimum seviyedeydi. Normalleşme içinde taleple yüklü stok ihtiyacı doğdu ama fabrikaların üretim kapasiteleri yetmedi. Araç tedarik sıkıntısı yaşıyor sektör ama bu bir iki ay içinde düzelecektir. İKİNCİ EL FİYATLARI 20-21 yıldır sektördeyim, ilk defa böyle bir hızlı ivmelenme ve taleple karşılaşıyorum ikinci elde özellikle. Bizim sıfır ve ikinci el pazarını dünya ile mukayese ettiğimizde hala çok gerideyiz. Rahatlıkla 1.1.2 milyon araç satılması lazım Türkiye'de. Türkiye'de bu henüz istenilen noktaya gelmiş değil. Talep, ekonomik istikarar, ekonomik parametrelerin istikrarı doğrultusunda artmaya çok açık. Talebin yönü değişebilir. Dünyada bir elektrikli araç, elektriğe dönüşüm söz konusu. Türkiye'de bu biraz daha geç olacaktır. Türkiye'de araç doygunluğu henüz çok düşük. Her bin kişiye, her yüz hane halkına düşen araç sayısı henüz düşük. O ihtiyacın kapatılması lazım ki, akabinde talep unsurunun niteliği (benzinli, dizel, hibrit, elektrikli) değişsin. Önce dizel talebi azalacak, benzinli hibrite dönecek akabinde elektrikli araçlara geçiş olacak. MÜŞTERİ TERCİHLERİ NE YÖNDE DEĞİŞECEK? Kuşak çok önemli. Şu anda çok az bir süre sonra bizim z kuşağı müşterilerimiz olacak. Çok farklı düşünüş modeline sahip bir kitle. Önemli olan a noktasından b noktasına en kolay, en ucuz, en çabuk, en güvenli şekilde gitmek. Bu bütün markaların, dünyada yeni konseptler üzerinde yoğunlaşmasına sebebiyet veriyor. Renault bu projelere hem AR-GE hem dizayn ve teknoloji anlamında yatırım yapıyor. Önümüzdeki dönemde çok lüks, çok zevk unsuru olabilecek faktörlerin geri planda kalacağını düşünüyorum. Daha pratik, kişisel ihtiyacı en çabuk çözen. DİZEL VE BENZİNLİ TERCİHLERİ Türkiye'de henüz dizelin hakimiyeti devam ediyor binek araçta ama son 3-4 yılda, emisyonla alakalı getirilen çevresel tedbirlerle yaptırımlar söz konusu. Hızlı şekilde dizele olan talebi azaltıyor ve benzinli araçlara talebi artırıyor. Türkiye'de de konjonktür bu şekilde. Benzinli oranı daha fazla olacaktır. Biz de tahminen 2021'de hibrit Clio aracımızı piyasaya sunacağız. Yeni motor teknolojileri ile donatılmış araçlarımız da gelecek. HİBRİT TEKNOLOJİSİ Uluslararası yayınlardan da takip edebileceğiniz gibi Renault'un bir katsayısı var. Ne kadar yakıttan tasarruf ettiriyorsun teknoloji ile. Hibrit araçlar gerçekten kısa dönem zarfında talebin evrileceği boyutta bir teknolojik üstünlük ortaya koyuyor. Biz b ve c segmentlerinde tartışılmaz bir üstünlüğümüz var. C segmentte Megane Sedan amiral gemimiz, tamamıyla Türkiye'de üretiliyor. Yılın otomobili seçilen Clio 5. İki büyük amiral gemimiz var. Bunlar başarılarına devam edecekler. Koleos'ta, Dacia modellerimizde faz değişikliklerimiz olacak. 2021'de de hibrit aracımızı piyasaya süreceğiz inşallah.