Ayniyat saymanı kadrosunda görev yapanların 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelin (ı) bendinde sayma yoluyla belirtilen kadrolar içerisinde belirtilen 'sayman' kadrosu içerisinde yer aldıklarının kabulü ile 1. derecede olanlar açısından belirlenen 3600 ek göstergeden yararlanabileceklerinin kabulünün mümkün olmadığına hükmetti.
Gerekçe:
Anayasa'nın 128. maddesinde de belirtildiği üzere, memurların ve diğer kamu görevlilerinin aylık ve ödeneklerinin kanunla düzenlenmesi zorunludur. Dolayısıyla, 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı ek gösterge cetvelinde kadroların tek tek sayıldığı dikkate alındığında, memurun parasal haklarını düzenleyen kuralların, yorum yoluyla kapsamlarının genişletilemeyeceğinden ancak kanuni bir düzenleme sonucunda anılan cetvellerde değişiklik yapılmasının mümkün olduğu sonucuna varılmaktadır.
Bu itibarla, aykırılığın giderilmesine konu edilen dosyalardaki davacıların, 'ayniyat saymanı' kadrosunda görev yaptıkları ve 657 sayılı Kanuna tabii kurumlarda, 'sayman' ve 'ayniyat saymanı' kadrolarının ayrı kadrolar olduğu göz önüne alındığında; ayniyat saymanı kadrosunda görev yapanların 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelin (ı) bendinde sayma yoluyla belirtilen kadrolar içerisinde belirtilen 'sayman' kadrosu içerisinde yer aldıklarının kabulü ile 1. derecede olanlar açısından belirlenen 3600 ek göstergeden yararlanabileceklerinin kabulünün mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2025/15
Karar No: 2025/31
BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA KARAR
İzmir Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 29/01/2025 tarih ve E:2025/5, K:2025/5 sayılı kararıyla;
... vekili Av. ... tarafından, İzmir Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesinin 17/09/2024 tarih ve E:2024/874, K:2024/1517 sayılı kararı ile İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 17/10/2024 tarih ve E:2024/393, K:2024/1546 sayılı kararı arasındaki aykırılığın giderilmesinin istenmesi nedeniyle,
'Aykırılığın davanın konusu işlemin iptali yolundaki İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesi kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği' görüşüyle, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 3/C maddesinin 5. fıkrası uyarınca karar verilmesi için dosyanın Danıştaya gönderilmesi üzerine,
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakimi ...'ın açıklamaları dinlendikten sonra konu ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:
I- AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI :
A-İZMİR BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 5. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2024/874 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: İzmir Eğitim Diş Hastanesi Başhekimliği'nde ayniyat saymanı olarak görev yapmakta olan davacı tarafından, 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun uyarınca 3600 ek gösterge üzerinden maaşının hesaplanması talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İzmir 3. İdare Mahkemesinin 05/03/2024 tarih ve E:2023/426, K:2024/412 sayılı kararının özeti:
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 43. maddesine, 86. maddesinin 7. fıkrasına, 155. maddesine ve anılan Kanunun 01/07/2022 tarih ve 7417 sayılı Kanunun 6. maddesiyle değişik Hizmet Sınıfları İtibariyle Unvan Veya Aylık Alınan Derecelere Göre Ek Göstergeleri düzenleyen I Sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfına ilişkin I. Bölümünün (ı) ve (i) bentlerine yer verildikten sonra,
Uyuşmazlıkta, 657 sayılı Kanunun 01/07/2022 tarih ve 7417 sayılı Kanunun 6. maddesiyle değişik Hizmet Sınıfları İtibariyle Unvan Veya Aylık Alınan Derecelere Göre Ek Göstergeleri düzenleyen I Sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfına ilişkin I. Bölümünün (ı) bendinde, 'Bölge müdür yardımcısı, il müdür yardımcısı, ilçe müdürü, daire başkan yardımcısı, başkan yardımcısı, şube müdürü, sayman, şube müdür yardımcısı, müdür yardımcısı, sayman yardımcısı, hazine sayman yardımcısı, yüksekokul sekreteri, enstitü sekreteri, merkez sekreteri, kurum sekreteri, birlik sekreteri, savunma sekreteri, genel sekreter, genel sekreter yardımcısı, sivil savunma uzmanı kadrolarında bulunanlar, diğer müdür ve başkan unvanlı kadrolar ile bunların yardımcıları, (II) sayılı Cetvelde sayılan unvanların birinci derece dışındaki kadrolarında bulunanlar' için 1. derecede olanlar bakımından 3600 ek gösterge rakamının belirlendiği, anılan bentte yer alan 'sayman' kadrosunun, kararda aktarılan 657 sayılı Kanun'un 86/7 maddesi uyarınca ayniyat saymanını da kapsadığına kuşku bulunmadığı, nitekim saymanlık mesleğinin anılan Kanun maddesi tarafından genel bir görev olarak kabul edilip mali, ayni ve nakdi sorumluluğu bulunanlar olarak gruplandırıldığı, hal böyle iken, davacının görev yaptığı ayniyat saymanlığının da sayman olarak değerlendirilerek maaşının 3600 ek gösterge rakamı dikkate alınarak hesaplanması gerekirken, 2800 ek gösterge rakamı üzerinden hesap edilmesinde ve davacı tarafından bu işlemin düzeltilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine dair dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı,
Öte yandan, Anayasanın 125. maddesi gereğince, hukuka aykırı bulunan işlem nedeniyle davacının mahrum kaldığı parasal hakların dava tarihinden (09/03/2023) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece tazmini gerektiği gerekçesiyle,
dava konusu işlemin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların dava tarihinden (09/03/2023) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
İzmir Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesinin 17/09/2024 tarih ve E:2024/874, K:2024/1517 sayılı kararının özeti:
7417 sayılı Kanun'da 3600 ek göstergeden faydalanacakların sayıldığı, tahdidi olarak sayılan mesleklere ilişkin düzenlemede 'sayman' unvanına yer verildiği, davacının kadrosunun ise 'sayman' değil 'ayniyat saymanı' olduğu, yasanın kapsamının yorum yolu ile genişletilerek ayniyat saymanı unvanının da bu düzenlemeye dahil edilmesinin mümkün olmadığı, davacının aksi yöndeki talebinin reddine dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle,
istinaf başvurusunun kabulüyle, İzmir 3. İdare Mahkemesi'nin 05/03/2024 tarih ve E:2023/426, K:2024/412 sayılı kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
B-İSTANBUL BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 3. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2024/393 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde ayniyat saymanı olan davacının, ek göstergesinin 3600 olması gerektiği ve buna ilişkin yanlışlığın düzeltilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine dair 01/02/2023 tarih ve 1186061 işlemin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İstanbul 9. İdare Mahkemesinin 30/11/2023 tarih ve E:2023/356, K:2023/2573 sayılı kararının özeti:
Anayasa'nın 128. maddesine, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 43. maddesine yer verildikten sonra,
Devlet memurlarının maaşına esas ek göstergelerin 657 sayılı Kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde düzenlendiği, I sayılı cetvelin ' I Genel İdare Hizmetleri Sınıfı' bölümünün (i) bendinde, 'bu sınıfa dahil olup da yukarıda sayılanlar dışında kalanlardan,' yükseköğrenim görmüş olan personelin 1. derecede 2200 ek göstergeden yararlanacağının belirtildiği; diğer taraftan 7417 sayılı Kanunun 6. maddesi ile 657 sayılı Kanuna ekli I ve II sayılı ek gösterge cetvelleri 15/01/2023 tarihinden geçerli olmak üzere değiştirildiği, söz konusu Kanun ile düzenlenen genel idare hizmetleri sınıfına ait kadrolar tek tek sayılmış, bu sınıfa dahil olup kadro unvanları sayılmayanlardan yükseköğretim mezunu olanların 1- 4 üncü derece aralığında 2800 ila 1400 aralığında ek gösterge rakamlarının belirlendiği,
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 07/12/2007 tarih ve E.2005/2, 2007/1 sayılı kararına atıf yaparak,
Devlet memurlarının aylık ve ödenekleri ile diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği, Devlet memurlarının maaşına esas ek göstergelerin 657 sayılı Kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde düzenlendiği, 7417 sayılı Kanunun 6. maddesi ile 657 sayılı Kanuna ekli I ve II sayılı ek gösterge cetvellerinde 15/01/2023 tarihinden geçerli olmak üzere değişiklik yapıldığı, anılan Kanun ile düzenlenen genel idare hizmetleri sınıfına ait kadroların tek tek sayıldığı, I ve II sayılı cetvellerde ayniyat saymanı ibaresine yer verilmediği, I sayılı cetvelin 'I Genel İdare Hizmetleri Sınıfı' bölümünün (i) bendinde 'bu sınıfa dahil olup da yukarıda sayılanlar dışında kalanlardan,' yükseköğrenim görmüş olan personelin 1. derecede olanlarının 2800 ek göstergeden yararlanacağının belirtildiği, davacının ayniyat saymanı olarak görev yaptığı, ayniyat saymanının genel idari hizmetleri sınıfı kapsamında olduğu, kadro ve bunun karşılığı ödenen parayı ifade eden aylığın ve bunun bir parçasını oluşturan ek göstergenin, başka bir anlatımla memurun parasal haklarını düzenleyen kuralların mahkeme kararı ile kapsamlarının genişletilmesi veya boşluklarının doldurulmasının mümkün olamayacağı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle,
davanın reddine karar verilmiştir.
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 17/10/2024 tarih ve E:2024/393, K:2024/1546 sayılı kararının özeti:
02/07/2024 tarih ve 32590 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 8702 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nda; ''Ekli ''Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Kararda Değişiklik Yapılması ve Aynı Kararın 2024 Yılında da Uygulanmasına Dair Karar''ın yürürlüğe konulmasına, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 152 nci maddesi gereğince karar verilmiştir.'' düzenlemesinin,
Devlet Memurlarına Ödenecek Zam Ve Tazminatlara İlişkin Kararda Değişiklik Yapılması Ve Aynı Kararın 2024 Yılında Da Uygulanmasına Dair Karar'ın, 2. maddesi, (a) alt bendinde; ''10 uncu Grubunun 5 inci, 12 inci Grubunun 1 inci, 13 üncü Grubunun 1 inci ve 15 inci Grubunun 1 inci sıralarında yer alan ''Sayman'' ibareleri ''Sayman, Ayniyat saymanı ve Diğer Saymanlar, şeklinde değiştirilmiştir.'' düzenlemesinin yer aldığı,
Bu durumda, İdare Mahkemesi kararından sonra yürürlüğe giren Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca, ayniyat saymanı olarak görev yapan davacının, ek göstergesinin 3600 olarak düzeltilmesi gerektiğinden, dava konusu işlemde ve aksi yoldaki kararda hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle,
davacının istinaf başvurusunun kabulüne, İstanbul 9. İdare Mahkemesi'nin 30/11/2023 tarih ve E:2023/356, K:2023/2573 sayılı kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
II- İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
657 sayılı Kanunun 01/07/2022 tarih ve 7417 sayılı Kanunun 6. maddesiyle değişik Hizmet Sınıfları İtibariyle Unvan Veya Aylık Alınan Derecelere Göre Ek Göstergeleri düzenleyen (I) Sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfına ilişkin I. Bölümünün (ı) bendinde, 'Bölge müdür yardımcısı, il müdür yardımcısı, ilçe müdürü, daire başkan yardımcısı, başkan yardımcısı, şube müdürü, sayman, şube müdür yardımcısı, müdür yardımcısı, sayman yardımcısı, hazine sayman yardımcısı, yüksekokul sekreteri, enstitü sekreteri, merkez sekreteri, kurum sekreteri, birlik sekreteri, savunma sekreteri, genel sekreter, genel sekreter yardımcısı, sivil savunma uzmanı kadrolarında bulunanlar, diğer müdür ve başkan unvanlı kadrolar ile bunların yardımcıları, (II) sayılı Cetvelde sayılan unvanların birinci derece dışındaki kadrolarında bulunanlar' için 1. derecede olanlar bakımından 3600 ek gösterge rakamının belirlendiği; aykırılığın anılan bentte yer alan 'sayman' kadrosunun, 'ayniyat saymanı' kadrosunu da kapsayıp kapsamadığı hususundan kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Başvuruya konu olan kararlar arasındaki aykırılık, 'ayniyat saymanı' kadrosunda görev yapanların, 657 sayılı Kanunun, 01/07/2022 tarih ve 7417 sayılı Kanunun 6. maddesiyle değişik Hizmet Sınıfları İtibariyle Unvan Veya Aylık Alınan Derecelere Göre Ek Göstergeleri düzenleyen (I) Sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfına ilişkin I. Bölümünün (ı) bendinde sayılan 'sayman' kadrosunda görev yapıp, 1. derecede olanlar bakımından belirlenen 3600 ek gösterge rakamından yararlanıp yararlanmayacağı hususundan kaynaklanmaktadır.
Anayasa'nın 128. maddesinde, Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin, genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği ve memurların nitelik, atanma, ödev, yetki, hak ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği belirtilmiş, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda da memurların hizmet şartları, nitelikleri, hak ve yükümlülükleri ile parasal ve özlük hakları objektif kurallara bağlanarak hukuki statüleri belirlenmiştir. Bu bağlamda, Devlet personel rejimimiz ve bunun hukuki sujesi olan memurluk, statü hukukuna dayanmakta, kadroda bu hukukun ayrılmaz parçasını oluşturmaktadır.
Personel hukukunun temel kavramlarından olan kadro, kamu görevlisi ile idare arasında bağ kuran önemli bir araçtır. Asli ve sürekli bir kamu hizmetinin yürütüldüğü yerde varlığından söz edilebilen 'kadro' kavramı; personelin bulunduğu yeri, yaptığı işi gösteren ve yürüttüğü asli ve sürekli kamu hizmetini tanımlayan önemli bir kavramdır. 657 sayılı Yasanın 33. maddesinde öngörülen 'Kadrosuz memur çalıştırılamaz.' kuralı ile memurların bir kadroya bağlı olarak istihdam edilmelerinin zorunlu olduğu ifade edilmiş, kadro ile memur arasındaki bağlantı net bir şekilde ortaya konulmuştur.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 43. maddesinde, 'ek gösterge' kavramı düzenlenmiş olup; anılan Kanuna tabi kurumların kadrolarında bulunan personelin aylıklarının; hizmet sınıfları, görev türleri ve aylık alınan dereceler dikkate alınarak bu kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde gösterilen ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle hesaplanacağı belirtilmiştir. Anılan düzenlemede de belirtildiği üzere, personelin aylıklarının hesaplanmasındaki başlangıç noktası, görev yaptıkları kadrolar olup; yapılacak aylık ödeme, gösterge tablosundaki rakama, ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle bulunacak gösterge rakamı üzerinden hesaplanmaktadır.
Bu bağlamda, ek göstergeden yararlanmak için cetvellerde karşılığı gösterilen kadroların birine atanmış olmak gerekmektedir. 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvel, hizmet sınıfları itibariyla unvan veya aylık alınan derecelere göre ek göstergeler düzenlemektedir. Dolayısıyla, 657 sayılı Kanuna tabii kurumlarda çalışan personelin, hangi kadroda görev yapıyorsa o kadronun karşılığında belirtilen ek göstergeden yararlanacağı açıktır.
657 sayılı Kanun'un 'Zam ve tazminatlar' başlıklı 152. maddesinde ise, görevin önemi, sorumluluğu ve niteliği, görev yerinin özelliği, hizmet süresi, kadro ünvan ve derecesi ve eğitim seviyesi gibi hususlar gözönüne alınarak memurlara ödenecek zam ve tazminatlar düzenlenmiş olup; bu zam ve tazminatların hangi işi yapanlara ve hangi görevlerde bulunanlara ödeneceği, miktarları, ödeme usul ve esaslarının Cumhurbaşkanı Kararı ile belirleneceği kurala bağlanmıştır.
Dolayısıyla, 657 sayılı Kanunun 43. maddesinin (B) bendinde düzenlenen 'ek gösterge' kavramı ile anılan Kanunun'un 152. maddesinde düzenlenen 'memurlara ödenecek zam ve tazminat' kavramları birbirinden farklıdır.
Anayasa'nın 128. maddesinde de belirtildiği üzere, memurların ve diğer kamu görevlilerinin aylık ve ödeneklerinin kanunla düzenlenmesi zorunludur. Dolayısıyla, 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı ek gösterge cetvelinde kadroların tek tek sayıldığı dikkate alındığında, memurun parasal haklarını düzenleyen kuralların, yorum yoluyla kapsamlarının genişletilemeyeceğinden ancak kanuni bir düzenleme sonucunda anılan cetvellerde değişiklik yapılmasının mümkün olduğu sonucuna varılmaktadır.
Bu itibarla, aykırılığın giderilmesine konu edilen dosyalardaki davacıların, 'ayniyat saymanı' kadrosunda görev yaptıkları ve 657 sayılı Kanuna tabii kurumlarda, 'sayman' ve 'ayniyat saymanı' kadrolarının ayrı kadrolar olduğu göz önüne alındığında; ayniyat saymanı kadrosunda görev yapanların 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelin (ı) bendinde sayma yoluyla belirtilen kadrolar içerisinde belirtilen 'sayman' kadrosu içerisinde yer aldıklarının kabulü ile 1. derecede olanlar açısından belirlenen 3600 ek göstergeden yararlanabileceklerinin kabulünün mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, 02/07/2024 tarih ve 32590 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 8702 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 657 sayılı Kanun'un 152. maddesinde düzenlenen Devlet memurlarına ödenecek zam ve tazminatlara ilişkin olup, anılan Kanun 43. maddesinin (B) bendinde belirlenen 'ek gösterge' kavramı ile ilişkisi bulunmamaktadır. Nitekim, 657 sayılı Kanunun 152. maddesinin, 'Ortak Hükümler' bendinde de, bu zam ve tazminatların, hangi işi yapanlara ve hangi görevlerde bulunanlara ödeneceğinin, miktarlarının, ödeme usul ve esaslarının Cumhurbaşkanı Kararı ile düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.
III- SONUÇ :
Açıklanan nedenlerle; Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın, 'ayniyat saymanlarının, 657 sayılı Kanunun 01/07/2022 tarih ve 7417 sayılı Kanunun 6. maddesiyle değişik Hizmet Sınıfları İtibariyle Unvan Veya Aylık Alınan Derecelere Göre Ek Göstergeleri düzenleyen (I) Sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfına ilişkin I. Bölümünün (ı) bendinde, 'Bölge müdür yardımcısı, il müdür yardımcısı, ilçe müdürü, daire başkan yardımcısı, başkan yardımcısı, şube müdürü, sayman, şube müdür yardımcısı, müdür yardımcısı, sayman yardımcısı, hazine sayman yardımcısı, yüksekokul sekreteri, enstitü sekreteri, merkez sekreteri, kurum sekreteri, birlik sekreteri, savunma sekreteri, genel sekreter, genel sekreter yardımcısı, sivil savunma uzmanı kadrolarında bulunanlar, diğer müdür ve başkan unvanlı kadrolar ile bunların yardımcıları, (II) sayılı Cetvelde sayılan unvanların birinci derece dışındaki kadrolarında bulunanlar' için 1. derecede olanlar bakımından belirlenen 3600 ek gösterge rakamından yararlanamayacağı' doğrultusunda giderilmesine kesin olarak, 07/05/2025 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- Anayasanın 128. maddesinde, devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin, genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği ve memurların nitelik, atanma, ödev, yetki, hak ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği hüküm altına alınmış olup; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda da memurların hizmet şartları, nitelikleri, hak ve yükümlülükleri ile parasal ve özlük hakları objektif kurallara bağlanarak hukuki statüleri belirlenmiştir. Anılan Kanun'un 33. maddesinde ise, 'Kadrosuz memur çalıştırılamaz.' düzenlemesine yer verilerek, kadro ile memur statüsü arasındaki ilişkinin niteliği ve önemi vurgulanmıştır.
'Ek gösterge' kavramı ise, 657 sayılı Kanun'un 43.maddesinin (B) bendinde düzenlenmiş olup, anılan Kanuna tabi kurumların kadrolarında bulunan personelin aylıklarının, hizmet sınıfları, görev türleri ve aylık alınan dereceler dikkate alınarak bu kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde gösterilen ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle hesaplanacağı belirtilmiştir ve ilgililerin belirtilen sınıf ve görevlerde bulundukları sürece ödemelere esas alınıp, terfi bakımından kazanılmış hak sayılmayacağı hükme bağlanmıştır.
Bu bağlamda, ek göstergeden yararlanmak için cetvellerde karşılığı gösterilen kadroların birine atanmış olmak ve anılan görevde fiilen çalışıyor olmak gerekmektedir. 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvel, hizmet sınıfları itibariyle unvan veya aylık alınan derecelere göre ek göstergeler düzenlemektedir. Dolayısıyla, 657 sayılı Kanuna tabii kurumlarda çalışan personelin, hangi kadroda görev yapıyorsa o kadronun karşılığında belirtilen ek göstergeden yararlanacağı açıktır.
Öte yandan, yine anılan Kanun'un 'Vekalet görevi ve aylık verilmesinin şartları'nın düzenlendiği 86. maddesinin 7. fıkrasında, 'Bu Kanuna tabi kurumlarda, mali, nakdi ve ayni sorumluluğu bulunan saymanlık kadrolarının boşalması halinde bu kadrolara işe başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı verilmek suretiyle memurlar arasından atama yapılabilir.' düzenlemesi; mali, nakdi ve ayni sorumluluğu bulunan saymanlık kadrolarının 'deyimler' başlıklı 147. maddesinin (G) bendinin alt (d) bendinde; 'Mali sorumluluk tazminatı: Sayıştay'a hesap vermekle yükümlü olan saymanlarla vezne açığından sorumlu veznedarlara ödenen parayı,..ifade eder' düzenlemesinin yer aldığı ve yine anılan Kanun'un 152. maddesinde de, 'Sayıştay'a hesap vermekle yükümlü olan sayman' ifadesinin kullanıldığı görülmüştür.
Bu itibarla, 657 sayılı Kanunda 'sayman' ifadesinin, kanun koyucu tarafından üst başlık olarak kullanıldığı; kanun koyucu tarafından, gerek duyulan hallerde sorumluluk ve yükümlülük açısından saymanlar arasında ayrım yapıldığı anlaşılmıştır.
Aykırılığın giderilmesine konu edilen uyuşmazlıkların incelenmesinden; 'ayniyat saymanı' kadrosunda görev yapanların, 657 sayılı Kanunun 01/07/2022 tarih ve 7417 sayılı Kanunun 6. maddesiyle değişik Hizmet Sınıfları İtibariyle Unvan Veya Aylık Alınan Derecelere Göre Ek Göstergeleri düzenleyen (I) Sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfına ilişkin I. Bölümünün (ı) bendinde sayılan 'sayman' kadrosunda görev yapıp, 1. derecede olanlar bakımından belirlenen 3600 ek gösterge rakamından yararlanıp yararlanmayacağı hususundan aykırılığın kaynaklandığı anlaşılmıştır. Diğer bir açıdan bakılacak olursa, aykırılığın giderilmesine konu edilen hususun, 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde geçen 'sayman' ibaresinin ayniyat saymanlarını da kapsayıp kapsamadığından kaynaklı olarak oluştuğu tespit edilmiştir.
657 sayılı Kanun, devlet memurlarının hizmet şartlarını, niteliklerini, atanma ve yetiştirilmelerini, ilerleme ve yükselmelerini, ödev, hak, yüküm ve sorumluluklarını, aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenlemektedir ve üst metin niteliğindedir. Anılan Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde, hizmet sınıfları itibariyle unvan veya aylık alınan derecelere göre ek göstergelerin düzenlendiği; cetvelde kadrolara göre ayrımın yapıldığı, görev ile ilgili bir ayrımın yapılmadığı görülmüştür. Örneğin anılan cetvelin 'teknik hizmetler' sınıfında 'mühendis' ifadesine yer verilmiş olup, mühendislerin görevleri ile ilgili bir ayrım yapılmamış, 'mühendis' ifadesi üst başlık olarak kullanılmıştır.
657 sayılı Kanunun 01/07/2022 tarih ve 7417 sayılı Kanunun 6. maddesiyle değişik Hizmet Sınıfları İtibariyle Unvan Veya Aylık Alınan Derecelere Göre Ek Göstergeleri düzenleyen (I) Sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfına ilişkin I. Bölümünün (ı) bendinde de, 'sayman' kadrosuna yer verilmiş olup, uyuşmazlık, bu kadronun üst başlık niteliği taşıyıp taşımadığı noktasından kaynaklanmaktadır. Uyuşmazlığın çözümü için, anılan Kanun'da 'sayman' ifadesinin nasıl kullanıldığının tespiti önem arz etmektedir.
Yukarıda da aktarıldığı üzere 657 sayılı Kanun'un 86. maddesinin 7. fıkrasında, 'mali, nakdi ve ayni sorumluluğu bulunan saymanlık kadroları' ifadesi kullanılmış olup, 'sayman' kadroları açısından sorumluluk yönünden ayrım yapıldığı; anılan Kanun'un 147. ve 152. maddelerinde ise, 'Sayıştay'a hesap vermekle yükümlü olan sayman' ifadesine yer verilmiş olup, saymanlar arasında 'yükümlülük' yönünden bir ayrım yapıldığı görülmüştür. Dolayısıyla, kanunkoyucu tarafından, 657 sayılı Kanunda, 'sayman' ifadesinin üst başlık olarak kullanıldığı, gerek duyulduğu hallerde gene kanun koyucunun kendisi tarafından sorumluluk ve yükümlülük açısından 'saymanlar' arasında ayrım yapıldığı anlaşılmıştır.
Dolayısıyla, kanun koyucu tarafından, 657 sayılı Kanunda, 'sayman' ifadesinin üst başlık olarak kullanıldığı görüldüğünden; ayrıca, ayniyat saymanlarının da, Sayıştay'a karşı hesap verme yükümlülüğü bulunduğundan ve ayni sorumluluğu sahip olduğu anlaşıldığından, 'sayman' kadrosunda görev yaptığının kabulü ile 1. derecede olanlar bakımından belirlenen 3600 ek gösterge rakamından yararlanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın, 'ayniyat saymanlarının, 657 sayılı Kanunun 01/07/2022 tarih ve 7417 sayılı Kanunun 6. maddesiyle değişik Hizmet Sınıfları İtibariyle Unvan Veya Aylık Alınan Derecelere Göre Ek Göstergeleri düzenleyen (I) Sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfına ilişkin I. Bölümünün (ı) bendinde, 'Bölge müdür yardımcısı, il müdür yardımcısı, ilçe müdürü, daire başkan yardımcısı, başkan yardımcısı, şube müdürü, sayman, şube müdür yardımcısı, müdür yardımcısı, sayman yardımcısı, hazine sayman yardımcısı, yüksekokul sekreteri, enstitü sekreteri, merkez sekreteri, kurum sekreteri, birlik sekreteri, savunma sekreteri, genel sekreter, genel sekreter yardımcısı, sivil savunma uzmanı kadrolarında bulunanlar, diğer müdür ve başkan unvanlı kadrolar ile bunların yardımcıları, (II) sayılı Cetvelde sayılan unvanların birinci derece dışındaki kadrolarında bulunanlar' için 1. derecede olanlar bakımından belirlenen 3600 ek gösterge rakamından yararlanması gerektiği' doğrultusunda giderilmesi gerektiği görüşüyle, çoğunluk kararına katılmıyorum.