Ücretsiz rahim ağzı kanserine karşı HPV (İnsan Papillomavirüs) aşısı için hukukçuların hak mücadelesi devam ediyor. En son olarak İstanbul Barosu Çocuk ve Kadın Hakları Merkez Üyesi avukat Süreyya Kardelen Yarlı, bugün (30 Mart) Sağlık Bakanlığı'na karşı HPV aşısının zorunlu aşı kapsamına alınması için Ankara 15. İdare Mahkemesi'nde ilk davayı açtı. Her ne kadar Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Kanser Dairesi Başkanlığı, rahim ağzı kanserini "Dünyada kadınlarda meme kanseri ve kalın bağırsak kanserinden sonra dördüncü sıklıkta görülürken, ülkemizde dokuzuncu sıradadır. Rahim ağzı kanseri, nedeni tamamen aydınlatılmış bir kanser olup önlenebilir bir hastalıktır" diyerek tanımlasa da aşı halen ulusal aşılama takviminde yer almıyor. EMSAL KARAR OLUŞTURACAK Yarlı’nın açtığı davanın temeli, HPV aşısının zorunlu ulusal aşı takvimine alınması ve isteyen yetişkinlere yönelik ücretsiz uygulanması talebi. Bu, Bakanlığa söz konusu alanda açılmış ilk dava. Dolayısıyla, çıkan karar da olumlu veya olumsuz emsal olacak. Avukat Yarlı, Gazete Duvar'a yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Biz bununla ilgili olarak yaklaşık 1,5 ay kadar önce Sağlık Bakanlığı'na idari başvuru dilekçesi verdik. Ama bu dilekçe Bakanlığa ulaştığı andan itibaren bize 30 gün içerisinde olumlu veya olumsuz geri dönüş yapması gerekir. Eğer bir dönüş olmazsa idarenin bu davayı zımnen reddettiği anlamına geliyor ve bizim de buna karşı dava açma hakkımız doğuyor. Bize zamanında yanıt vermedikleri için zımni redde ilişkin iptal davası açtık ve bu işlemin ortadan kalkmasını talep ettik." Yarlı, Sağlık Bakanlığı’na açtıkları söz konusu davadan olumsuz bir karar çıkması durumunda bunu Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşımayı düşünüyor. SGK DAVALARI DEVAM EDİYOR Bir yandan da Yarlı’nın Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) yönelik olarak HPV özelindeki üç davası da devam ediyor. Bu davalardan birinde de kendi adına başvurdu. Benzer şekilde, Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği de SGK’ya başvurarak HPV aşıları için ödenen paraların iadesini talep etmişti. Dolayısıyla, SGK’ya açılan davalar da bu konudaki ulusal farkındalığın artmasını sağlıyor. "Ama SGK’ya açılmış davalar, ödenen aşı bedellerinin kişisel olarak kişiye geri ödenmesiyle ilgili. Orada bu aşının zorunlu aşı takvimine alınmasıyla ilgili bir talepte bulunulamaz" diye ekliyor Yarlı. 11 Mart günü Ankara 62. İş Mahkemesi, 21 yaşındaki Yağmur Varkal isimli bir kadının Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği avukatları aracılığıyla SGK’ya açtığı dava başvurusu üzerine HPV aşısının ücretini ödemeyen SGK Başkanlığı’nı haksız buldu ve mahkeme, üç doz aşının bedelinin faiziyle başvurucuya ödenmesine hükmetti. Dünya Sağlık Örgütü, rahim ağzı kanserine karşı 9-14 yaş aralığındaki kız çocuklarının aşı olmasını öneriyor. HPV aşısı, dünya çapında 87 ülkede ulusal aşılama programına dahil.