Beton santralleri yüksek miktarlarda beton üretebilecek otomatik veya yarı otomatik tesis kompleksleridir. Genelde bu sistemler standart tasarımlara sahiptir. Bu tesisler güç ve kapasite olarak birbirlerinden farklıdırlar. Beton santralleri yol inşaatı, köprü ve diğer binaların inşaatında kullanılacak olan, farklı bileşenlerden oluşan çeşitli inşaat harçlarını hazırlamak amacıyla kullanılır. Ayrıca bu iş makineleri ticari amaçla satılık beton üretimi için de kullanılabilirler.
Beton santrallerinin çeşitleri
Beton santrallerinin çeşitleri:
- Sabit beton santrali: bu iş makinelerinin maksimum kapasitesi 25 - 250 m3/saattir. Sabit beton santralleri sabit bir temel üzerinde monte edildiği için montajı oldukça zordur. Fakat bu tarz iş makineleri daha güvenilir olduğundan zor hava şartlarında kullanılması daha avantajlıdır.
- Mobil beton santralleri: bu tarz beton santrallerinin montajı için temel gerekmediği için bu iş makineleri birkaç şantiyede kullanılabilir. Bu tip tesisler 90 m3/saate kadar sınırlı kapasiteye sahiptir.
- Konteyner tip beton santralleri. Bu makineler konteyner içinde uygulandığı için ancak vinç kullanılarak monte edilebilir. Bu tarz makineler bir şantiyede kullandıktan sonra kolay bir şekilde başka şantiyeye taşınabilir. Bu tür beton santralleri 240 m3/saate kadar olan kapasiteleriyle yüksek verimliliğe sahiptirler.
- Kışlık beton santralleri. Bu tarz beton santraller her mevsim kullanılabilirler. Isı yalıtımlı bu santraller buhar jeneratörüne bağlı olan buharlı ısıtma hattına da sahiplerdir. Bu sayede bu makinelerle belli sıcaklıkta beton harcı üretilebilir.
Beton santrallerinin temel elemanları ve tercih kriterleri
Beton santralleri aşağıda yazılı elemanlardan oluşmaktadırlar:
- Beton harcı toplayan silo elemanı. Bu tip silolar özel amaçlı destekler üzerinde dikey monte edilen metal kazandan oluşurlar. Alt kısmı konik şekilde uygulandığı için hazır çimento daha kolay bir şekilde boşaltılabilir. Silo altında, teraziye sahip, özel konteynere hazır harcı taşıyan, helezon taşıyıcı bulunur.
- Kum ve kırmataş depoları. Bu depoların altında yük sensörleri ile donatılmış şeritli taşıyıcılar bulunmaktadır. Bu elemanlar tarafından bileşenler tartılabilir ve belli yüke ulaştığı zaman silonun altını kapatılır.
- Beton karıştırıcı tesisi. Bu eleman içinde, yapılacak inşaat harcının bileşenleri karıştırılır. Beton karıştırıcılar yer çekimli ve zorlamalı iki tipe ayrılır.
Üstelik beton santralleri ekstra ekipmanlar ile donatılabilir. Dijital terazi sayesinde bileşenler ve katkı maddelerinin çok kesin bir şekilde tartılması sağlanır. Aynı zamanda nem sensörleri ile beton harcının nem oranı ölçüldüğü için hazır betonun kalitesi arttırılabilir.
Beton santrali satın alırken bu inşaat makinesinin hangi amaçla kullanılacağını hesaba almak lazım. Bu şekilde, gerekli kapasite, güç, karıştırıcı hacmi ve başka teknik özellikleri doğru bir şekilde belirleyebilirsiniz. Ayrıca teknolojik süreçlerde kullanılan otomasyon tesislerini de dikkate almak gerekiyor. Bu elemanlar sayesinde daha yüksek kalitede inşaat harçları üretilebilir.
Fiyat açısından sabit tip beton santralleri mobil santrallerden daha ucuzdur. Fakat sabit santrallerin tasarımı daha karmaşık olduğu için montajı daha fazla işçilik talep eder. En pahalı beton santralleri konteyner tip olanlardır. Ayrıca bu tip santrallerin montajı sabit beton santrallerine göre daha kolay olduğu için bu makineler rahat bir şekilde başka tesislere taşınabilirler. Aynı zamanda bu tarz beton santralleri yüksek seviyede üretim kapasitesine sahiptirler.
