Son zamanlara da gün geçmiyor ki yerel basında, ulusal basında yada sosyal medyada sağlıkta yönetici atamaları ile ilgili bir haber yer almasın. Hastanelerde temizlik, kantinlerde yüksek fiyat ile ilgili satış haberleri, nöbet çizelgelerinde usulsüzlük, yemek ve yemekhane şikayetleri, otomasyon sisteminde yaşanan aksaklıklar, elektrik kesintileri, arızalı lavobolar, arızalı cihazlar, ambulans yangınları, sendikal baskı , yönerge ve iç tamimlere uygunsuzluk v.b haberleri, paylaşımları  yer almasın.  Sağlık Bakanlığı 663 sayılı KHK sözleşmeli yöneticilik dönemine geçmiştir. Hiçbir bilgi, beceri sınavına tabi tutulmadan, sözleşmeli idareci ataması Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarında, Görevde Yükselme Yönetmeliğini, fiilen uygulanmaz hale getirirken çalışanların liyakata olan inancını da bitirmiştir. Ataması yapılan sözleşmeli yöneticilerin bazılarının devlet memuru bile olmaması, sağlıkla uzaktan yakından ilgi ve alakası olmayan, işlerle meşgul olan insanların olması da yaşanan hutursuzluğa başka bir boyut katmıştır.

663 sayılı KHK ile Sağlık Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatında, yönetici atamalarında, objektif kriterler dikkate alınmadan, sübjektif yapılan yönetici sözleşmeleri, idarede zaafiyet ve sağlık çalışanları arasında motivasyon eksikliğine, iş barışının bozulmasına  sebep olmuştur.

Bakanlık, sözleşmeli yöneticilere karne kriterleri getirmiş, objektif değerlendirmeler yapılacağını belirtmiştir  karne verimlilik kriterleri  belirlenmiştir. Ancak karne verimlilik kriterleri sahada çalışan personele mobbing uygulaması olarak dönmeye başlamıştır. Çünkü yöneticinin zihniyeti söyleyeyim talimat vereyim yapılsın ben taşın altına elimi koymayayım tarzına geçmiştir. Çok basit olarak açıklamak gerekirse süreç yönetiminin gerçekleşebilmesi, birim içindeki sorunların çözülmesi için yapılması istenen  toplantılar bile denetim öncesinde imza almak şeklinde yapılır hale gelmiş, ne tespit edilen bir sorun nede çözümüne rastlamanın mümkün olmadığı formatı imza almak olan, imza atmak istemeyen personele mobbing uygulanan bir parametre halini almıştır.

Sözleşmeli yönetici atamaları ile birlikte başta sağlık müdürlükleri olmak üzere yönerge, genelge ve iç tamimler göz ardı edilmektedir. Göz ardı edilen ve personelin huzursuzluğuna sebep olan denetim mekanizması olan il sağlık müdürlüklerinin de uygulamadığı yönerge, genelge, yönetmelik ve iç tamimler olunca söylenecek fazlada bir söz kalmıyor gibi;

  • Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Kadro Standartları ile Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönergede Değişiklik yapılmasına dair yönergede bir ilde kategorisine göre kurulabilecek birim sayısı belli iken müdürlükler bu konuda düzenlemeye gitmemişlerdir.Hala kategorisine göre belirlenenden daha fazla birimi olan müdürlükler mevcut. Ancak başkan, başkan yardımcılıkları hemen kuruldu.
  • Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Kadro Standartları ile Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönergede Değişiklik yapılmasına dair yönergede birim sorumluları uzman yada şube müdürü olabilir denilmesine rağmen buna da maalesef uyulmadığı görülmektedir.
  • Hastanelerde 25 yıl ve üzeri sağlık çalışanın nöbetten çıkarılması yerine daha hastanede yeni çalışmaya başlayan, mesleğinin baharında çalışan personel eğitim hemşireliğinde, kalite biriminde, iletişim biriminde veya benzeri nöbet tutulmayan bölümde görevlendirilmektedir.
  • Doku ve organ nakli koordinatörü yoğun bakım çalışması olması şartına rağmen bu şart taşımayan personelden görevlendirilebilmektedir.
  • Servis sorumlu hemşireleri yönetmeliğe rağmen uzman hemşirelerden görevlendirilmediği gibi lisans hemşirelik mezunları arasından da görevlendirilmemektedir.
  • Servis sorumlusu nöbet tutamaz raporuna rağmen süpervizör veya benzer görevlendirmeler ile nöbet yazılabilmektedir.
  • Hiç bir yasa, yönetmelik, yönerge, iç tamim ve genelgede olmamasına rağmen, süpervizör, koordinatör, sağlık bakım hizmetleri birim sorumlusu gibi adlar adında görevlendirmeler yapılmaktadır.
  • Yine yönetmelikte gözetmen hemşirenin çalışacağı zaman dilimi belli iken, mesai saatlerinde çalıştırılması, nöbet parası verilmesi nasıl açıklanabilir.
  • Hastanelerde sertifikalı enfeksiyon kontrol hemşiresi sahada çalıştırılırken, sertifikası olmayan personelin enfeksiyon kontrol hemşiresi olarak görevlendirilmesini neden sertifikalı personel yönetmeliğine aykırı olarak yapılır.
  • Yoğun bakımların seviyelendirme kriteri başta olmak üzere yoğun bakımlarda çalışan personelin sertifikalı olması gerekmektedir. Yoğun bakım Sertifikalı eğitim yönetmeliğinde ebeler (yenidoğan hariç) sertifika programına katılamamaktadır. Hala neden ebeler yoğun bakımda görevlendirilmeye devam etmektedir.
  • Son olarak bakanlığın yeni yayınlamış olduğu ve İl Sağlık Müdürlükleri ve bağlı sağlık tesislerinde yürütülmesi, gerekli koordinasyonun sağlanabilmesi amacıyla yeni teşkilat yapısına uygun olarak sorumluların görevlendirilmesi ihtiyacı oluşmuştur. Buna göre; İl Sağlık Müdürlükleri Kamu Hastaneleri Hizmetleri Başkanlığı bünyesinde bulunan Tedarik Planlama, Stok ve Lojistik Yönetimi Birimlerinde Uzmanı/Sorumlu görevlendirilmelerinin standartlarını belirlemiştir. Bakalım kaç il  belirlenen standartlarda görevlendirme yapacak. Taşınır Kayıt Yetkililiği görevi yapmamış personellin görevlendirildiğine şahit olunacagı kesi gibi. 
  • Sürekli işcilerin alanları dışında görevlendirlmesi personel arasında huzursuzluğa neden olmuştur. Aynı zamanda personel ihtiyacını açıga çıkarmıştır.
  • Sözleşmeli yöneticiler sahadan uzaklaşmış, odalarından ve yanlarına gelen personel aracılığı ile çalışanları yönetmeye başlamış, çalışanlar arasında adaletsiz bir iş dağılımının oluşmasına sebep olmuştur.Sahada birimlerde olan sözlşemeli yönetici yok denecek kadar azalmıştır.
  • Sağlık Bakanlığının yatırımları kendi başarıları iöim gibi sosyal medyadan paylaşılır, haber yapılır olmuş, ancak hasta, hasta yakını ve sağlık personeline yönelik hiçbir faaliyete katılınmamıştır. Küçük bir i 9 kategorisindeki ilde bile başkan, başkan yardımcıları personel tarafından tanınmamaktadır. sözleşmeli yöneticiler bazen kendi kurumlarında dahi tanınmamaktadır.
  • Bir hastanede kaç eğitim hemşiresi olmalıdır? Eğitim hemşireleri 25 yıl ve üzeri çalışması olan personel arasından değerlendirilemez mi?
  • Hastanelerde hasta, hasta yakını ve personele verilen yemeğin teknik şartnamede bilirtilen şekilde verildiğini denetleyen, yada şartnameyi bilen kaç sözleşmeli yönetici var. 
  • Sözleşmeli yöneticilik sistemi ile atanan sözleşmeli yöneticilerin satın alma süreçlerine dahil olmamları. Özellikle dogrudan temin alımlarında satın alma birimi çalışanlarının ve sözleşmeli yönetcilerin hiç bir yerde imzasının olmaması ve piyasa fiayat araştırmasının sahada çalışan, bambaşka görevleri olan personele yaptırılıyor olması çalışan personeli sorumluluk almayan isözleşmeli yöneticiler konusunda huzursuz etmektedir. Yönetici sorumluluk almıyor ise ben niye alayım tarzında yaklaşımların personelin arasında da yayılmasına sebep olmaktadır.
  • Yemek hizmetleri ile ilgili verilen dilekçelerde gerekli incelemenin tam olarak yapılmaması, yemek gramajlarının kontrol edilmemesi,şartnamenin bilinmemesi, şartnameye uygyunluğun denetlenmemesi, yemek için depoya giren malzemenin ilgili müdür ve yardımcısı tarafından denetlenmemesi yemek hizmetlrinin gündemden düşmemesine sebep olmaktadır.

Emekliliğim geldi olursa olur, olmaz ise giderim tarzı düşünen sözleşmeli yöneticiler ile  sürekli iyileştirme isteyen bir süreç yönetimi beklemek mümkün olmuyor. Tabi bu kadar bariz olarak uygulanmayan yönetmelik, yönerge, iç tamim ve genelge olunca çalışanda hiç bir işin hak ile yapıldıgına inanmıyor, Adamına göre muamele düşüncesi iş barışına ve  personelin motivasyonuna olumsuz olarak yansımaktadır. 

Sanırım çok bariz bir şekilde olan yönetmelik, yönerge, genelge ve iç tamimlere uyulmamasını sebebi liyakatin olmayışıdır. Personel arasında huzurun ve adalet duygusunun yeniden başlaması için Devlet Memurları Görevde Yükselme Yönetmeliği’nin hükümleri, istisnasız tüm yönetici seçimlerinde uygulanmalıdır.. Açık, objektif ve güvenilir bir görevde yükselme sınavı yapılması durumunda çalışanlar rahatlayacak, hem emanet ehline teslim edildiğinden, hizmet alanlar daha kaliteli sağlık hizmeti alacak, hem de kendini geliştirmek ve mesleğinde en üst seviyeye gelmek isteyen çalışanların önü açılmış olacak ve onların kendini geliştirme yolundaki çabaları, hizmetin kalitesine yansıyacaktır. Sınavda başarılı olanlar arasında sözleşmeli yöneticilik sistemi karne parametreleri ile birlikte gerçekleştirilirse sanırım sağlık sektöründe iyileştirmelerin arttığı bir süreç yönetimi dönemine girilebilir.

Editör: TE Bilisim