Uzun zamandır gündemimizi meşgul eden 3600 ek göstergenin 5510 ve 5434 sayılı kanunlara göre memura getirisi ne olacak?
Bilindiği üzere 01.10.2008 tarihinde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda yapılan değişiklik yürürlüğe girmişti. Çalışanlar için bir milat olan bu kanun memurları da ikiye böldü; 2008 öncesi ve 2008 sonrası.
2008 öncesi memuralar emekliye esas aylıklarındaki tazminat oranları, kazanılmış hak aylıklarındaki ek göstergelerine göre, Mülga 5434 sayılı kanunun 71. maddesinde belirtilen oranlara göre belirleniyordu.
2008 sonrası memurlarda ise bu tamamen değiştirildi ve kazanılmış hak aylıklarında 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu kararına göre belirlenen oranlara göre uygulanmasına karar verildi, bu uygulama 2008 sonrası memur olanların aleyhine ve emekliliklerine zarar vermektedir.
Aylık bağlama oranı
2008 öncesi memurlar da emekli bağlanma oranı 50+ kıdem oranına göre belirlenmekte iken; 2008 sonrası memurlar da emekli bağlanma oranı 5510 sayılı kanunun 29. maddesinde göre her 360 gün için 2 puan olmak üzere toplam yıl ile çarpımı sonucu bulanacak.
Emekli aylığının tespiti
2008 öncesi memurlarda emekliliğe emekli aylığı: en son ay ki kazanılmış emekliliğe esas hak aylığının emekli aylığı bağlama oranı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar ve eklenecek ek aylık tutarlarının toplamı kadar emekli aylığı bağlanırken;
2008 sonrası memurlarda önce ortalama aylık kazancı belirleniyor bu da (sigortalının ilk sigortalı olduğu tarihten itibaren emekli olduğu tarihe kadarki tüm pirime esas kazançlarının her yıl yayınlanan ve o yıllara ait TÜİK güncelleme katsayısı ile güncellendikten sonra toplam pirim hizmet gününe bölünmesi sonucu bulunacak tutarın otuz katıdır). Bulunan aylık ortalama kazancın her 360 gün için 2 ile çarpımı sonucu bulunacak oran ile çarpılması sonucu bulunacak tutar emekli aylığı olarak bağlanmaktadır.
Kıdem tazminatı
2008 öncesi memurlarda kıdem tazminatının tespitinde kazanılmış emekliliğe esas hak aylığının kıdem yılı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardır.
2008 sonrası memurlarda ise bu durum bulunan aylık ortalama kazancın her çalışma yılı bir aylık olmak üzere bulunacak tutarda toptan ödeme yapılır.
3600 ek gösterge
2008 öncesi memurlarda 3600 ek gösterge emekli aylığı bağlama ve kıdem tazminatı hesabında çok büyük öneme sahip
bir konu iken 2008 sonrası memurlar içi aynı durumu söylemek imkânsız. Yukarıda açıkladığımız üzere 2008 öncesi memurlarda emekli aylığı bağlamada mülga 5434 sayılı kanunun 71. maddesine göre belirlenen oranlar ek göstergeye göre belirlenmektedir. 3600'ün altında bir ek göstergeye sahip memurların kazanılmış emekliliğe esas hak aylıklarındaki tazminat oranı %85 iken 3600 ve üzeri 4800'ün altı ek göstergelerde ise %145'tir.
2008 öncesi 25 yıl çalışma hayatı olan ve 1. derecenin 4. kademesinde bulunan 3000 ek göstergeli lisans mezunu bir memurun emekli aylığı ve ikramiyesi aşağıdaki gibidir.
2008 sonrası memurlar için bu durum 25 yıl çalışma hayatı olan ve 1. derecenin 4. kademesinde bulunan 3000 ek göstergeli lisans mezunu bir memurun emekli aylığı ve ikramiyesi aşağıdaki gibidir.
Olarak hesaplanmıştır.
Ayrıca 2008 öncesi memurlarda alt sınır aylığı 4.289,41₺ iken 2008 sonrası memurlarda alt sınır 2500₺'dir. 2008 öncesi ve 2008 sonrası memurlar arasındaki farklardan en önemlisi ise aylık bağlanma oranı ve 2008 sonrasına uygulanan alt sınır aylığı oranıdır. Bu konu belki şuan değil ama ilerleyen zamanlarda memurların en büyük sorunu olarak karşımıza çıkacaktır.
Umarım bu konuda 3600 Ek gösterge meselesi gibi sürüncemede kalmadan çözülür aksi halde şuan ki birçok memur çok komik emekli aylığına bağlanacaktır. Bunların örneklerini malulen emekliliğe ayrılan 2008 sonrası bazı arkadaşlarda görmeye başladık bu gittikçe daha büyük bir problem olarak karşımıza çıkacaktır.
